توپلوم و بيراي دوزايينده مشرû ولچولر چرچوسينده ايگلنمنين بير احتیاج اولدیگونه إینانان هز. پايكامبر مدين’يه هيجرت ايتيكتن سونره بوره ساكينلرينين ييلده إیكي بايرام كوتلاديكلاريني كوردو. “الل سيزين إیچين او إیكي گونی داهه خیرلي إیكي گونل، كوربان و رامازان بايراملاري إیله دگيشتيرميشتير”٢٥ بويوردو.
هز. پايكامبر مشرû اولان بايرام شنليكلرينه إیزين ورميشتير. دوشمان سالديريسي بولونماديگي زمانلارده بايرام بويونجه سيلاهله ايودن چيكيلماسينين، كيليچ و ديگر سيلاهلارين تاشينماسينين ياساكلانديگينه داير ريوايتلر واردير.٢٦ موهتملن بی ياساكلار، ديكاتسيزليك و تدبيرسيزليك ندنييله وزليكله كالابالق يرلرده و دار يولارده مايدانه كلبيلە جك كازالارين مايدانه كلمسينه و بايرامين هوزورونی بوزابيلە جك اولايلارين چيكماسينه فيرسات ورممك اماجيني تاشييوردو.
پايكامبريميز، جاهيلييه دونمينين هورافايه دايالي و توهيد إینانجينه ايكيري كلنكلرينه و بايرام كوتلامالارينه موساده ايتمميشتير. بيلمدن بی تور تالپلرده بولونان موسلومانلاره ده كسين بير شكيلده رت وابي ورميشتير. هوناين ساواشي’نه كيدركن بازي موسلومانلار، يولده يشيل و بويوك بير اگاچ كورورلر. موشريكلرين هر ييل كليپ سيلاهلاريني دالارينه اساراك يانينده كوربان كستيكلري، بير گون كاليپ شنليك ياپتيكلاري، مكه ياكينلارينده زاتی اينوات دنيلن اگاچ كيبي بير اگاچ تاهسيس ايتمسيني هز. پايكامبر’دن إیسترلر. پايكامبريميز “اللی ايكبر! محمد’ين نفسي ايلينده بولونان الل’ه اندولسون كي، موسا’نين كاومينين موسا’يه دیدیگي كيبي دیدینيز” در و كور’ان-ي كريم’دن “ونلار “ اونلارين ناسيل تانريلاري وارسه سن ده بيزه ويله بير تانري ياپ دميشلردي. موسه ده ‘سيز جاهيل بير توپلولوكسونوز’ دميشتي”٢٧ ميليندكي âيتي اوكور. بونون جاهيلييه دونمينين بير كلنگي اولدیگونی سويلر و “سيزدن ونكيلرين كلنگيني مي إیزلايكسينيز” در.٢٨
ديني و سوسيال اولماك اوزره إیكي يونی بولونان رامازان و كوربان بايرامي كوتلامالاري اسر-ي ساادت’ده موسالا (نامازكاه) ادي وريلن كنيش بير الانده كادينلارين و كنچ كيزلارين ده كاتيلديكلاري بايرام نامازي إیله باشلاردي. إیلك دفه بايرام نامازي موسالاده هيجرتين إیكينجی ييلينده كوربان بايرامينده زيلهيكه ايينين اونونجی گونی كيلينميشتير.٢٩ هز. پايكامبر موسالاده كوربانيني كسردي. بايراملارين كالاباليكله و بويوك بير جوشكی إیچينده كوتلانماسيني ارزی ايدردي. هاته كيمسايه زارار ورمه سوزكونوسی اولماديگي دوروملارده سيلاهلارله فولكلور كوستريلرينه داهي إیزين وريردي. مسجید-ي نبوي’نين توپراك زميني اوزرينده بير كروپ هابشلينين اويناديگي ميزراك-كوكان اويونلاريني هانيمي هز. ايشه إیله بيرليكته سايرتميشتير. ايريجه كنديسي سايرتممكله بيرليكت، هز. ايش’نين يانينده جارييلرين دف چاليپ اوينامالارينه إیزين ورميشتير. هز. پايكامبر’ين رامازان بايراملارينده نامازكاهه چيكمادان ونجه هورمه يمه âدتي بير سونت تلاكي ايديلميش; بی انلاييش، بايراملارده تاتلي إیكرامي كلنگيني دوگورموشتور. تبريكلشمه ده واردي. إیلك موسلومانلارين، موهتملن، هز. پايكامبر’ين “الل’يم! محمد’دن، محمد ايلسيندن و محمد اومتيندن كابول ايت”! دمسيندن مولهم اولاراك “الل بيزدن و سيزدن كابول ايتسين” دواسييله تبريكلشتيكلري ريوايت ايديلمكتدير.٣٠
هز. پايكامبر زمانينداكي ايگلنلردن بيريسي ده هايوان ياريشلاري إیدي. بوراده سوز كونوسی اولان، بيربيرينين هاياتينه كاستدە جك وايه يارالاياجاك شكيلده دوووشتورولمسي جايز اولمايان هايوانلارين ياريشتيريلماسيدير. بی هايوانلار ده ات، كاتير، دوه كيبي بينك هايوانلاريدير. هز. پايكامبر بی ياريشلاري تشويك ايتميشتير. ياريشلارين مسافسي، إیدمانسيز اتلار إیچين ياكلاشيك ١٦٠٠ م. اوزونلوگونده سنيييتو’ل ودا إیله بني زورايك مسجیدي اراسي; وزل اولاراك ياريشه حاضرلانميش اتلار إیچين إیس، ياكلاشيك ١٠ كم. اوزونلوگونده هافيا إیله سنيييتو’ل ودا اراسي إیدي.٣١ بی ياريشلار بيززات هز. پايكامبر’ين ونجولوگونده ياپيلييور و ياريشي كازانانلار ودولنديريلييوردو. موهتملن بی ياريشلاره كادين-ركك، چوجوك-كنچ-يهتييار هركس ساييرجی اولاراك كاتيلييور، ياريشين هايجانيني ياشاياراك فراهلييوردو. بونون يانينده كوشولار ياپيلديگي ده بيلينمكتدير. اوك اتمه ده ساواشه حاضرلق يانينده ونملي بير ايگلنجه واسيتاسييدي. دوگون، بايرام، سفره چيكيش، تيجارت كروانلاريني كارشيلامه و اوگورلامه زمانلارينده چالكي و داوول چالينماسي âدت إیدي. بونون ديشينده ايگلنجه واسيتالاري اراسينده يوزمك; چشيتلي هارپ اويونلاري اويناماك و سايرتمك; اولانماك; كورشمك و كورش ساير ایتمك ساييلابيلير.
هز. پايكامبر، نيكاهين كيزلي توتولماييپ دويورولماسيني، چالكي چالينيپ شاركيلار سويلنە رك كوتلانماسيني تاوسييه ايدە رك دوگون ايگلنسيني ده تاسويپ ايتميشتير. داوتليلره إیكرامده بولونموش و بونی تاوسييه ايتميشتير. هز. پايكامبر، إینسانلارين بييولوژيك و سوسيال يوندكي إیستك و احتیاجلاريني چوك ایی بيلييوردو. مشرû زمين إیچينده و اشيريليگه كاچمادان، نورمال بير شكيلده ايگلنجه احتیاجينين كارشيلانماسينه إیزين ورييوردو. ايگلننين دينن جايز اولماياجاگي شكلينده كانااته ساهيپ اولانلار واردي. هز. پايكامبر، كونويی يترينجه تاكدر ايدماييپ كارشي چيكان بی كيبي كيمسلري، إیكاز ايدييور، “ونلاره إیليشمايين، بی گونلر بايرام گونلريدير” دييوردو.٣٢ انجاك كوتلامالارده هارام و هارامه يول اچان شايلر كسينليكله بولونماديگي و بونه إیزين وريلمديگي بير كرچكتير.
كايناكچا:
٢٥. إیبن هانبل، إیيي، ١٠٣.
٢٦. بوهاري، إیي، ٦; زبيدي، إیيي، ٢٠٥.
٢٧. ا’راف سûرسي ١٣٨.
٢٨. واكيدي، إیيي، ٨٩٠-٨٩١; إیبن هيشâم، إیي، ٤٤٢.
٢٩. تابري، إیي، ٤٨١.
٣٠. بوهاري، إیي، ٢-١٢; زبيدي، إیيي، ١٥١-٢٠٦.
٣١. تيرميزي، إیو، ٢٠٥; نساî، ويي، ٢٢٥-٢٢٦.
٣٢. بوهاري، إیي،٣، ١١; زبيدي، إیيي، ١٥١، ٢٠٣.







یورم یاپ