توركيي-چين دوستلق واكفي’نين و ساهيپليگينده و يني دونيه اراشتيرمالاري مركزي’نين اوركانيزاسيونويله “تورك كازتجیلرين كسينژيانك زييارتي و إیزلنيملري” باشليكلي ايتكينليك انكارا’ده دوزنلندي.
واكيف باشقاني هاسان چاپان’ين ايو ساهيپليگينده كرچكلشن پروكرامه چين’ين انكاره بويوكلچيسي ژيانك كسوبين’ين ياني سيره چوك ساييده داوتلي كاتيلدي. ايتكينليكته كونوشماجي اولاراك زینب كورجانلي، اوميت زيللي، ياووز سليم دميراگ، مهمت علی كولر، هالدون سولمازتورك، هاسان اونال و وهبي دينچرلر ير الدي.
“كسينژيانك، چين’ين باتييه اچيلان آلتون كوريدوری هالينه كلدي”
تكينليگين اچيليش كونوشماسيني چين’ين انكاره بويوكلچيسي ژيانك كسوبين كرچكلشتيردي. چين كومونيست پارتيسي’نين كوچلی ليدرليگي سايسينده كسينژيانك’ين توم الانلارده ونملي كليشملر كايدتيگيني ووركولايان كسوبين، بولكنين يوقسولوكله موجادلسيني باشارييله تاماملاديگيني بليرترك، بی إیلرلمنين چين’ين قرەرلي كوكينمه پوليتيكالارينين بير سونوجی اولدیگونی سويلدي:
“سون ٧٠ ييلده چين كومونيست پارتيسي’نين كوچلی ليدرليگي آلتونده كسينژيانك توم الانلارده تاریخî باشاريلاره إیمزه اتي. اولكه گنلينده اولدیگی كيبي، كسينژيانك ده يوقسولوكله موجادلسيني باشارييله تاماملادي و كاپساملي بير رفاه توپلومی إینشه ايتي. بولكنين كايريسافي يورت إیچي هاسيلاسي ١،٢٣ ميليار يواندان ٢،٠٥ تريليون يوانه يوكسلە رك تام ٢٠٣ كات ارتي. ايريجه كيرسال كسيمده ياشايان ٣ ميليون ٦٠ بين يوقسول واتانداشين تامامي يوقسولوكتان كورتولدو.
كسينژيانك آرتيق اوراسيه كيتاسيني بيربيرينه باگلايان آلتون بير كوريدور هالينه كلميشتير. بير زمانلار اوزاك بير إیچ بولكه اولاراك كورولن كسينژيانك، بوكون چين’ين باتييه اچيلان ون فسينه دونوشموشتور. ايسكيدن چوراك چولرله كاپلي اولان بی توپراكلار، آرتيق يشيل كوكينمانين سيمكسي هالينه كلميشتير.
بولكنين نوفوسی ١٩٥٣’ته ٤،٧٨ ميليوندان ٢٠٢٠’ده ٢٥،٨٥ ميليونه يوكسلميشتير. ازينلق نوفوسی إیسه ٤،٤٥ ميليوندان ١٤،٩٣ ميليونه چيكميشتير. توم ايتنيك كروپلارين كولتورل ياشامي كيدە رك زنكينلشميش; بيرليكته ياشامه بيرليكته وگرنم، بيرليكته إینشه ايتم، بيرليكته پايلاشمه بيرليكته چاليشمه و بيرليكته ايگلنمه انلاييشي كوچلنميشتير. إینسانلار ادته “نار تانلري كيبي بيربيرينه سيكي سيكييه كنتلنميشتير.”
“كلين، كورون و كرچك كسينژيانك’ي تانييين”
بويوكلچي ژيانك كسوبين، كسينژيانك هاكينده اولومسوز دگرلنديرملرين ديله كتيريلديگيني بليرترك، بونون تمل ندنينين يترلي بيلكي ايكسيكليگي اولدیگونی ووركولادي. تورك دوستلاريني كسينژيانك’ه داوت ايدە رك بولكدكي كليشملري يرينده كورمايه چاگيران كسوبين، شونلاري سويلدي:
“ولوسلاراراسي الانده كسينژيانك هاكينده بازي اولومسوز سسلر دويولويور. بونون بويوك ولچوده يترسيز بيلكييه دايانديگيني و بازي چين كارشيتي چورلرين كاسيتلي قرەلامالارينين ده بونده رول اويناديگيني بيلييوروز. انجاك “كورمك، إینانمانين ون كوشولودور.”
سون دونمده توركييه توپلومونون فاركلي كسيملريندن دوستلاريميز كسينژيانك’ي زييارت ايتي; ايكونوميك كليشماي، توپلومسال اويومه ديني هوشكورويه و ايتنيك باريشه بيززات تانيكلق ايتيلر. بی زييارتلرين ارديندان پايلاشيلان إیزلنيملر توركيي’ده كنيش يانكي اويانديردي و كسينژيانك’ه يونليك ونياركيلي ايلشتيريلره كوچلی بير يانيت اولوشتوردو. داهه فازله ونياركيسيز تورك دوستوموزی كسينژيانك’ه داوت ايدييوروز. “كلين، كورون، كرچك و چوك بويوتلی كسينژيانك’ي تانييين.”
چين’ين كوكينمه كوجو، بيرليكته باشارمه إیرادسيندن كايناكلانييور
كسوبين، چين’ين كوكينمه باشاريسينين، چين كومونيست پارتيسي’نين مركزي و بوتونجول ليدرليگي سايسينده اولكنين تك يورك هالينده كوكينمايه اوداكلانابيلمسيندن كايناكلانديگيني بليرتە رك شونلاري سويلدي:
“كسينژيانك’داكي ٧٠ ييللق بويوك دونوشوم، چين اولوسونون بويوك ينيدن ديريليشينين سوموت بير يانسيماسيدير. چين’ين بی دنلي كوكينمه موجیزلري كرچكلشتيربيلمسينين ڭ ونملي ندنلريندن بيري، چين كومونيست پارتيسي’نين مركزي و بوتونجول ليدرليگي آلتونده اولكنين تك يورك هالينده كوكينمايه اوداكلانابيلمسي و بويوك هدفلري بيرليكته باشارابيلمسيدير. بيرينجی بش ييللق پلان’دان اون دوردونجی بش ييللق پلان’ه كادار دگيشماين تمل اماچ، چين’ي مودرن و سوسياليست بير اولكه هالينه كتيرمكتير.”
“چين، ١٥. بش ييللق پلان إیله مودرنلشمده يني بير دونمه كيرييور”
چين كومونيست پارتيسي ٢٠. مركز كوميتسي’نين ٤. گنل كورولو’نون باشارييله تاماملانديگيني هاتيرلاتان كسوبين، بی توپلانتينين چين’ين ونوموزدكي بش ييله يونليك بويوك ويزيونونی اورتايه كويدوگونی بليرترك، چين تارزي مودرنلشمنين درينلمسينه إیلرلتيلمسي كونوسونده يون كوستريجی بير رول اوستلنديگيني إیفاده ايتي و شونلاري سويلدي:
“كيسه سوره ون، توم دونيانين ديكاتيني چكن چين كومونيست پارتيسي ٢٠. مركز كوميتسي’نين ٤. گنل كورولی باشارييله تاماملاندي. توپلانتيده “چين كومونيست پارتيسي مركز كوميتسي’نين ١٥. بش ييللق اولوسال ايكونوميك و سوسيال كوكينمه پلاني’نين حاضرلانماسينه إیليشكين ونريلري” كابول ايديلدي.
بی بلك، “١٥. بش ييللق پلان” دونمينده چين’ين ايكونوميك و سوسيال كوكينماسينه يون ورە جك تمل إیلكلري و ونليكلي هدفلري اورتايه كويدو. ايني زمانده ونوموزدكي بش ييله إیليشكين بويوك ويزيونی چيزە رك چين تارزي مودرنلشمنين درينلمسينه إیلرلتيلمسي إیچين يول كوستريجی بير چرچوه سوندو.
چين، ونوموزدكي دونمده بيليم و تكنولوژيده يوكسك دوزايده كندي كندينه يترليليگي و ينيليك كاپاسيتسيني هيزله ارتيرمايي، يني نيتليكلي اورتيم كوچلري كليشتيرمايي و مودرن بير كوكينمه دوزني إینشه ايتمايي هدفلييور. ايريجه يوكسك دوزايده ديشه اچيليمي كنيشلتمايي، چوك تارافلي تيجارت سيستميني كورومايي، اولوسلاراراسي دولاشيمي كوچلنديرمايي و تيجارتين ينيليكچي كليشيميني تشويك ايتمايي پلانلييور.
چين، چيفت يونلی ياتيريم إیشبيرليگي الانلاريني كنيشلتە رك و “كوشاق و يول” كيريشيمي’ني يوكسك كاليتايله هاياته كچيرە رك كارشيليكلي فايدايه دايالي يني بير إیشبيرليگي دونمينه اديم اتمايي اماچلييور.”
“چين و توركيي، مودرنلشمه يولونده اوموز اوموزه إیلرلايك”
كلە جك ييل توركييه إیله چين’ين ديپلوماتيك إیليشكيلرينين ٥٥. ييل دونومونی ونملي بير فيرسات اولاراك كوردوكلريني بليرتن كسوبين، بی انلامده إیكي اولكنين توم الانلارده إیشبيرليگيني درينلشتيرە رك مودرنلشمه يولونده اوموز اوموزه إیلرلايگيني إیفاده ايتي:
“بوكون تاریخî بير دونوم نوكتاسينده بولونان چين، موجوت فيرساتلاري دگرلنديرە رك چين تارزي مودرنلشمايي قرەرليليكله إیلرلتكتير. تورك هوكي ده “توركييه يوزييلي” ويزيونونی هاياته كچيرمه يولونده يني بير سفربرليك باشلاتميشتير.
هر إیكي تارافين ده إیكي اولكه ليدرلرينين وارديگي ونملي اوزلاشمالاري رهبر ايدينمسي، كلە جك ييل كوتلاناجاك ديپلوماتيك إیليشكيلرين ٥٥. ييل دونومونی بير فيرسات اولاراك كورمسي، كوكينمه ستراتژيلريني اويوملاشتيرماسي، سيياسي كووني پكيشتيرمسي، توم الانلارده سوموت إیشبيرليگيني درينلشتيرمسي و چوك تارافلي پلاتفورملارده كورديناسيونی كوچلنديرمسي بويوك ونم تاشيماكتادير. بی شكيلد، چين-توركييه ستراتژيك إیشبيرليگي إیليشكيسي يني بير زيروايه اولاشاجاكتير.”
“توركيي-چين دوستلوگی إیچين ييلاردر موجادله ايدييوروز”
بويوكلچينين كونوشماسينين ارديندان سوز الان توركيي-چين دوستلق واكفي باشقاني هاسان چاپان، ييل إیچريسينده چين’ه إیكي كز زييارت كرچكلشتيرديكلريني بليرترك، بی زييارتلر كاپسامينده اوست دوزاي تماسلارده بولوندوكلاريني إیفاده ايتي. چاپان، كونوشماسينده شونلاري سويلدي:
“توركيي-چين دوستلوگی اوزون ييلاردير، واكفيميز اراجيليگييله إیمكانلاريميز داهيلينده كليشمسي و اولكلريميز اراسينداكي إیليشكيلرين داهه إیلري بير سافهايه اولاشابيلمسي إیچين ايليميزدن كلديگين، كوجوموز نيسپتينده دستك اولمايه چاليشاراك سوردوردوگوموز بير موجادلدير.
چين’ه ياكين زمانده إیكي زييارته بولوندوك. بونلاردان بيري، سيياستچي، پوليتيكاجي و اقادميسينلردن اولوشان بير كروپله كرچكلشتيريلدي. شانفاي و هانكزه’يه كيتيك.
بی زييارت كاپسامينده باشته ياپاي زكه اولماك اوزره بيرچوك الانده اوست دوزاي تكنولوژيك كليشملرين ياشانديگي تسيسلرده تماس و زييارتلرده بولوندوك. اقيل الماز تكنولوژيلرين كليشيميني يرينده إیزلمايه چاليشتيك.
ونيورسيته زييارتلريميز و بيرچوك كورومله كرچكلشتيرديگيميز كوروشملر اولدی. ايلبته توم بی تماسلار اولدقجه فايدالييدي.”
“كسينژيانك مسلسي باتي’نين اويدوردوگی بير هيكاي”
چاپان، كسينژيانك مسلسينين باتي تارافيندان اوزون سوردر واكيفلار اوزريندن فونلاناراك اوركانيزه ايديلديگيني و بی ياپينين توركيي-چين إیليشكيلريني سابوته ايتمايي هدفلديگيني سويلدي. بولكايه كيديپ يرينده كوزلمده بولوندوكلاريني بليرتن چاپان، هان چينليلري إیله ازينليكلار اراسينداكي فاركلاره ده ديكات چكە رك شونلاري إیفاده ايتي:
“كسينژيانك مسلسي، باتي’نين ييلاردر بازي كوروملار اراجيليگييله وزليكله بازي كونكرلره باگلي واكيفلار اوزريندن فون اييراراك اوركانيزه ايتيگي بير كامپانيادان إیبارتير. بی ياپي، آوروپە اوزريندن و توركيي’دكي بازي كورولوشلار و درنكلر واسيتاسييله توركيي-چين إیليشكيلريني سابوته ايتمايي هدفلميشتير.
بيز بولكايه كيديپ يرينده كوردوك. ورنگين، بير هان چينليسينين اونيورسيتايه كيربيلمسي إیچين ٥٠٠ پوان الماسي كركيركن، بير ازينلق منسوبی ٤٠٠ پوانله اونيورسيتايه كابول ايديلبيلييور. ازينلق وگرنجیلر ١٦ ييل بويونجه اوجرتسيز ايگيتيم الابيلييور. يورت هيزمتيندن اوجرتسيز فايدالانييور، ايريجه اوكوله كيتيگي إیچين ايلق ١٠٠٠ يوان مااش الييور. هان چينليلري إیچين بی إیمكانلار يالنيزجه ٩ ييل إیله سينيرلي.
يش يرلرينده إیشه اليمده ده دنكه كوزتيلييور; %٥٠ هان چينليسي، %٥٠ ازينلق كوتاسي اويكولانييور. اوجرتلنديرمده إیسه ازينلق چاليشانلاره بولوندوكلاري كونومه كوره %١٠ إیله %٢٠ اورانينده داهه يوكسك مااش وريلييور. بونون سببي، ازينلق اولمالاري ندنييله بازي احتیاجلاريني داهه راحت كارشيلايابيلملرينين ساگلانماسي. دولاييسييله “كسينژيانك مسلسي” تامامن بير هورافدير. باتي’نين اويدوردوگو، كرچكله باگداشمايان بير هيكايدن إیبارتير.”







یورم یاپ