تاريم و اورمان باكانليگي دوگه كورومه و ميلي پاركلار (دكمپ) گنل مودورلوگو’نون كوروماسي آلتونده اولان، بورسا’نين قرەجاباي إیلچسيندكي توركيي’نين اوچونجی بويوك لونكوزی ده كوراكليكتان ايتكيلندي. نيلوفر باراژي، دوگانجي باراژي، كولباشي كولتي، چينارلي كولو’نون ارديندان قرەجاباي سوباسار اورماني ده كورودو. ٢٧٠’تن فازله كوش توری باشته اولماك اوزره بيرچوك بيتكي، ميكروركانيزمه و جانلييه ايو ساهيپليگي ياپان لونكوزون كوروماسي، ايكولوژيك سيستمي ده تهديت ايدييور.
گوناي مارمارا’داكي اقارسولارين بويوك بولومونون بيرلشمسييله اولوشان سوسورلق إیرماگي’نين مارماره دڭزي إیله بولوشتوگو، فاركلي هابيتات وزليكلريني بير اراده بارينديران و بييولوژيك چشيتليليك اچيسيندان سون درجه زنكين اولان قرەجاباي لونكوزو، كوش كوزلمجیليگي و فوتوگرافچيليگي، دوگه يورويوشلري، دوگه كامپلاري كيبي فاركلي ايكو-توريزم اقتيويتلرينين كرچكلشتيريلبيلگي نادر الانلاردان بيري اولاراك كورولويور.
آوروپە’ده ورنگي بولونمايان و توركيي’دكي ٤ لونكوز إیچينده ٣’ونجی بويوك سوباسار اورماني اولان، قرەجاباي لونكوزو، دڭزه دوگری اقان درلرين كتيرديگي كوملارين بيريكە رك كيييده ست اولوشتورماسي و دره اگزيني كاپاتماسي سونوجو، اقارسويون بيريكتيگي يرده اولوشان وزل بير ايكوسيستم اولاراك ديكات چكييور.
ديشبوداك، كيزيلاگاچ، كول سوگاني، سی منكشسي، نيلوفر چيچگي كيبي بيتكيلرين ياني سيره ييلكي اتلاري، مانده إینك كيبي هايوانلارله فلامينكو، قرەلايلك، باليكچيل كيبي كوش تورلرينه ده ياشام الاني اولان بی ايكوسيستمين دوامليليگي إیچين إیسه ڭ تمل كوشول بول سويون دوامليليگي.
“كوسيستم إیچين بويوك كاييپ”
انجاك سون ٦٥ ييلين ڭ سيجاك يازي بی هابيتاتي ده اولومسوز ايتكيلدي. بورسا’نين إیچمه سويی احتیاجيني كارشيلايان دوگانجي و نيلوفر باراژلاري إیله تاريمسال سولامايه جان سويی اولان كولباشي كولتي و چينارلي كولو’نون ارديندان قرەجاباي لونكوزی ده كورودو.
ييلكي اتلارينين كوشتوگو، مانده و إینكلرين سی إیچريسينده كزينيپ، بسلنديگي، ٢٧٠’تن فازله كوش توری باشته اولماك اوزر، بيرچوك بيتكي، ميكروركانيزمه و جانلييه ايو ساهيپليگي ياپان لونكوزون كوروماسينين، ايكولوژيك سيستمي ده تهديت ايتيگيني بليرتن بوی موهنديسليك فاكولتسي چوره موهنديسليگي بولومی وگرتيم اويسي دوچ. در. ايفسون ديندار، لونكوزلارين نادر ايكوسيستم اولدیگونی إیفاده ايدرك، “قرەجاباي لونكوزی ده سولاك الان اچيسيندان اولدقجه ونملي.
ايني زمانده ٢٧٠’تن فازله كوش تورونه ايو ساهيپليگي ياپييور. وزليكله كوشلار إیچين هم كوچ هم ده يووالامه اچيسيندان ده بييوچشيتليليگي اولدقجه يوكسك بير الان. سولارين چكيلمسييله بيرليكت، ماالسف سيكينتيلي بير هابيتات كايبولوشی سوز كونوسو.
بيلديگيميز كيبي ٦٥ ييلين ڭ سيجاك يازيني كچيرديك. نورمال شارتلارده لونكوزلارده إیلكباهارين باشينده توپراگي كاپاتاجاك كادار بير سی اولور، يازين بيراز داهه ازالير. امه بی سفركي كيبي تامامن هيچ سويون اولماماسي دورومی ماالسف اوراداكي هابيتات و بييوچشيتليليك إیچين اولدقجه سيكينتيلي.
چونكی اوراده سی چكيلينجه توپراك نمسيز كالييور. سويه آطەپته اولموش يه ده سويه باگيملي ياشايان ميكروركانيزمالار اولسون، ديگر بوكلر و جانليلار اولسون، ماالسف بوراده بی ياشام دونكوسونه دوام ايدمييورلار. هم ده اوركانيك مادنين مينراليزاسيونی كرچكلشمديگي إیچين ده اوراداكي ايكوسيستم اچيسيندان ده بويوك بير كاييپ ياشانييور” دييه كونوشتو.
“واهشي سولامه إیكليم كريزي إیله بيرلشتي”
تاريمده كولانيلان واهشي سولامه تكنيكلرينين ده لونكوزی اولومسوز ايتكيلديگيني سويلاين ديندار، “تاريمسال اولاراك باكتيگيميز زمان ماالسف هر سولاك الانيميز كيبي اوراسي ده بويله بير باسكي و تهديت آلتوندا.
هم تاريمسال الانلاريميزين دوگری كولانيلماماسي، ارازي دگيشيكليگي و ايني زمانده إیكليم كريزي إیله بيرلشين، ماالسف كوراكليگه دوگری كيدن، اوراداكي هابيتاتين يوق اولماسينه دوگری كيدن بير سورچ باشلاميش اولويور. بوراده سويه باگيملي ياشايان جانليلار، بوكلر، ميكروركانيزمالار وار. سی اولمايينجه ماالسف سويه باگيملي ياشاديكلاري إیچين هاياتيني دوام ايتيرمييورلار.
ياني اوراداكي جانليليك، ايكوسيستم، كندينه ايت اولان ايكوسيستم آرتيق ياشامامايه او دونكی دوام ايتممايه باشلييور. كوشلار إیچين باكتيگيميزده ده اونلارين يووالامه و كوچ الاني. بوراده سی اولماديگي زمان كوشلار إیچين ده چوك بويوك بير سيكينتي. ديگر تارافتان ده إیكليم كريزينين ايتكيسييله بيرليكت،
سوسورلق هاوزاسينداكي ياگيش و اقيشلارين يترلي اولماماسي، بی بولكايي ده تهديت ايدييور. بوراسي توريزم إیچين ده ونملي بير ير. نادر بير ايكوسيستم اولدیگی إیچين هم توريزم اچيسيندان ده ريسك آلتوندا.
وزليكله إیلكباهار ايلارينده چوك فازله توريست و دوگاسور، اوراده پيكنيك ياپييور، كوش كوزلملري ياپييور. چوك كييمتلي بير ايكوسيستم و اوراده چوك داهه فاركلي بير هابيتات وار. امه ماالسف بی هابيتات شی كلديگيميز سون دورومده جیدي بير ريسك آلتوندا” إیفادلريني كولاندي.
یورم یاپ