انكاره (اا) – بتول بيلسل – تورك دموكراسي تاریخينين قرە لكلريندن ١٩٦٠ اسكري داربسي سونراسي، ياسيآطە’داكي ياركيلامالار سونوجی إیدام ايديلن ادنان مندرس هوكومتينين ديشيشلري باكاني فاتين روشتی زورلی و مالييه باكاني هاسان پولاتكان’ين وفاتينين اوزريندن ٦٤ ييل كچتي.
اه موهابيرينين درلديگي بيلكيلره كور، ١٩٤٦’ده چوك پارتيلي هاياته كچيلمسينين ارديندان، ١٩٥٠’ده إیكتيداره كلن دموكرات پارتينين (دپ) إیكتيدارينين ١٠. ييلينده تورك سيلاهلي كوووتلري إیچريسيندكي بازي كنرال و سوبايلارين اولوشتوردوگی ميلي بيرليك كوميتسي، “دپ’نين اولكايي باسكي رژيمينه و كاردش كاوكاسينه كوتوردوگونو” إیلري سوررك، ٢٧ مایس ١٩٦٠’ته صباحه كارشي يونتيمه ايلكويدو.
اناياسه و تبم فشديلدي، سيياسي فاالييتلر اسكييه اليندي. جمهورباشقاني لال بايار، باشباكان ادنان مندرس’ين ده ارالارينده بولوندوگی بازي يتكيليلر كوزالتينه اليندي.
١٤ ايكيم ١٩٦٠’ته باشلايان ياسيآطە ياركيلامالاري، ١٥ ایلول ١٩٦١’ده قرەره باگلاندي. ٥٩٢ سانيكتان ٢٨٨’ي إیچين إیدام إیستندي.
قرەري اچيكلايان يوكسك آطەلت ديواني، ١٥ سانيگي إیدام زاسينه چارپتيردي. ايسكي جمهورباشقاني لال بايار، ايسكي باشباكان ادنان مندرس، ايسكي ديشيشلري باكاني فاتين روشتی زورلو، ايسكي مالييه باكاني هاسان پولاتكان’ين إیدام قرەرلاري اوي بيرليگييله اليندي. لال بايار هاكينداكي قرەر، ياش هادي ندنييله موبت هاپيس زاسينه چوريلدي.
ميلي بيرليك كوميتسي’نين إیدام قرەرلاريني ١٥ ایلول’ده اونايلاماسينين ارديندان ١٦ ایلول ١٩٦١’ده إیمرالي آطەسي’نداكي زاوينه كتيريلن پولاتكان و زورلو’نون زالاري صباحه كارشي إینفاز ايديلدي. ١٠ ييل باشباكانلق ياپان ادنان مندرس إیسه ١٧ ایلول ١٩٦١’ده صاغلق مواينسيني ياپان دوكتور هايتيندن “ساگلام” راپوری الينماسينين ارديندان، إیمرالي آطەسي’نه كوتورولدو.
تورك دموكراسيسي، ١٦-١٧ ایلول ١٩٦١ تاریخلرينده ڭ قرە گونلريندن بيريني ياشادي. ١٩٥٠ سچيملرينده يوزده ٥٢،٧ اويله إیكتيداره كلن و ١٠ ييل باشباكانلق ياپان ادنان مندرس إیله اركاداشلارينين إیدامينين اوزريندن ٦٤ ييل كچتي.
– ١٩٣١ سچيملرييله سيياست ارناسينه چيكتي
ايدينلي چيفتچي بير ايلنين چوجوگی اولاراك دونيايه كلن مندرس، سيياسته ١٩٣٠’ده سربست جمهورييت فيركاسي’نين بير كولونی اوركانيزه ايدە رك باشلادي. پارتينين كنديني فشتمسيندن سونره تشپ’يه كچن مندرس، ١٩٣١ سچيملرينده ايدين ميلتوكيلي سچيلدي.
يسمت إینونی إیله “چيفتچایی توپراكلانديرمه كانونو” كوروشملري سيراسينده كوروش ايريليگينه دوشن مندرس، پارتي إیچي موهالفتن دولايي ١٩٤٥ ييلينده تشپ’دن إیهراچ ايديلدي.
ادنان مندرس، تشپ’دن بيرليكته إیهراچ ايديلديكلري اركاداشلاري لال بايار، فواد كوپرولی و رفيك كورالتان إیله دموكرات پارتي’يي كوردو.
دپ، ١٤ مایس ١٩٥٠’دكي سچيملرده بويوك بير باشارييه إیمزه اتاراك يوزده ٥٢،٧ اويله ٤٢٠ ميلتوكيلي چيكاردي. تشپ إیسه ايني سچيمده يوزده ٣٩،٤ اوي إیله ٦٣ ميلتوكيلي چيقرەبيلدي.
تبم باشقانليگينه رفيك كورالتان، جمهورباشقانليگينه دپ گنل باشقاني لال بايار سچيليركن يني هوكومت إیسه ادنان مندرس باشباكانليگينده كورولاراك ٢٢ مایس’ته كوروه باشلادي. كوپرولو، بی كابينده ديشيشلري باكاني اولدی.
– ايزان اسلينه دوندورولدو
ادنان مندرس’ين ١٠ ييللق باشباكانليگي دونمينده تورك إیچ و ديش پوليتيكاسينده بويوك دگيشيملر اولدی.
بيرينجی مندرس هوكومتي’نين إیلك إیجرااتي “فازله ماسراف اولدیگو” كركچسييله دولته ايت اوتوموبيلري ساتماك اولدی. مندرس دونمينده پارالاره موجوت جمهورباشقانينين رسمينين باسيلماسي اويكولاماسي كالديريلدي.
بی اويكولامايله توركييه جمهورييتي’نين كوروجوسی و إیلك جمهورباشقاني موستافه كمال اتاتورك’ون رسيملري تكرار پارالاره باسيلمايه باشلاندي.
مندرس هوكومتي، اراپچه ايزان اوكومه ياساگيني كالديراراك ديني وزكورلوكلرين ونونی اچتي. ايگيتيم و وگرتيم كوروملاريندان لايكليك ادينه كالديريلان دين ايگيتيمي ده مندرس دونميند، دوردونجی سينيفتان إیتيبارن ولينين إیستگينه باگلي اولاراك ينيدن وريلمايه باشلاندي.
– كور’دكي باشارينين ناتو اويليگيندكي ايتكيسي
مندرس هوكومتي تارافيندان، ٢٥ تموز ١٩٥٠’دكي باكانلار كورولی توپلانتيسينده كور’يه اسكري بير كوووت كوندريلمسينه قرەر وريلدي.
تورك اسكرينين كور’دكي باشاريسي توركيي’نين ناتو’يه اويه اولماسينده ايتكيلي اولدی. توركييه تارافيندان ناتو’يه كيرمك إیچين إیلك باشووری ١١ مایس ١٩٥٠’ده ياپيلميشتي. ادنان مندرس هوكومتي دونمينده إیسه توركيي، ١٩٥٢’ده ناتو’يه تام اويه كابول ايديلدي.
– مندرس’ين ايكونوميك كوكينمه اتيليملاري
دولتين ايكونوميك هاياته موداهالسيني يوگون شكيلده ايلشتيرن مندرس، إیكتيداره كلديگي إیلك گوندن إیتيبارن ايكونوميده ليبرال بير پوليتيكه إیزلدي. مندرس’ين پوليتيكالارييله ايكونوميده كوكينمه دونمينه كيرن توركيي’د، سربست پيياسه ايكونوميسينه كچيشه هيز وريلدي.
يذالاته كتيريلن كيسيتلامالاري كالديران مندرس هوكومتي تارافيندان كردي فايزلري دوشورولە رك وزل سكتورون داهه فازله كردي كولانيمي تشويك ايديلدي. يابانجي سرمايه كيريشيني تشويك ايتمك اماجييله ياسال موضوعات حاضرلاناراك كيت’لرين وزل سكتوره دوري ونكورولدو.
ولكده يني سانايي تسيسلري، ١٩٥٤ ييلينده توركييه واكيفلار بانكاسي كورولدو. بی دونمده توركيي’نين كايريسافي ميلي هاسيلاسي ييلده اورتالامه يوزده ٩ بويودو.
– ١٩٥٤ گنل سچيملرينده إیكينجی بويوك زافر
٢ مایس ١٩٥٤’ته ياپيلان گنل سچيملره كاتيليم، هيچبير كانوني زورلامه اولماماسينه راگمن يوزده ٨٨،٦٣ كيبي اولدقجه يوكسك اورانده كرچكلشتي. دپ، يوزده ٥٦ اوي اورانييله جمهورييت تاریخينين ڭ يوكسك اويونی الدي و مجليس’تكي ميلتوكيلي سانداليلرينين يوزده ٩٣’ونی كازاندي.
– داربنين اياك سسلري: “٦-٧ ایلول اولايلاري”
دموكرات پارتي’نين ١٩٥٤’ته كازانديگي بی زافرين ارديندان، كيبريس’ته ياشانان سورونلار توم اگيرليگييله هيسديلمايه باشلاندي.
كيبريس كونوسونون موزاكره ايديلمسي إیچين ٢٩ آغستوس ١٩٥٥’ته كرچكلشتيريلن لوندره كونفرانسي’ندان، توركيي’ده ياشانان “٦-٧ ایلول اولايلاري” ندنييله بير سونوچ الينامادي.
“اتاتورك’ون سلانيك’تكي ايوينين بومبالانديگي”نه إیليشكين هابرلرله باشلايان “٦-٧ ایلول اولايلاري”، سيكييونتيم إیلان ايديلە رك انجاك باستيريلابيلدي.
ولايلار باستيريلانه كادار اسلامبول’ده روملاره ايت چوك ساييده كيليس، اوكول، إیش يري ياگمالاندي، ياكيلدي. بينلرجه روم، اوزون ييلاردر ياشاديكلاري توپراكلاردان ايريلماك زورونده كالدي.
– دوشن اوچاقتان ياره المادان كورتولدو
كيبريس كونوسونده ١١ شوبات ١٩٥٩’ده إیمزالانان لوندره و زوريه آڭلاشمالاري إیله باگيمسيزليك، إیكي توپلومون اورتاكليگي، توپلومسال الانده اوتونومي و چوزومون توركيي، يونانيستان و إینكيلتره تارافيندان كارانتي ايديلمسي إیلكلرينه دايانديريلدي. بی ده كيبريس جمهورييتي’نين رسمن ١٦ آغستوس ١٩٦٠’ته كورولماسيني ساگلايان سورجین ڭ ونملي اديمي اولدی. بی سورچته باشباكان مندرس’ين ياني سيره ديشيشلري باكاني فاتين روشتی زورلی ايتكين رول اوستلندي.
١٧ شوبات ١٩٥٩’ده كيبريس كونوسونده يونانيستان’له إیمزالانان إیكيلي انتلاشمانين ارديندان اوچلی كوروشملر إیچين إینكيلتر’يه كيدن مندرس’ين اوچاگي، لوندره كاتويك هاواليماني ياكينلارينده الچاليركن دوشتو. مندرس بی كازادان ياره المادان كورتولدو.
دپ، ٢٧ ايكيم ١٩٥٧’ده ياپيلان گنل سچيملرده يوزده ٩،٣’لوك كاييپله يوزده ٤٧،٣٠ اوي الدي.
مندرس، سچيملرين ارديندان پارتي إیچينده وز ايلشتيرييه كيدە رك سچيم سونوچلاريني تشكيلاتين يترينجه چاليشماماسينه باسينده ير الان يالان هابرلره باگلادي.
– ٢٧ مایس ١٩٦٠ اسكري داربسي
تورك سيلاهلي كوووتلري إیچيندكي بازي كنرال و سوبايلارين اولوشتوردوگی ٣٨ كيشيليك ميلي بيرليك كوميتسي، ٢٧ مایس ١٩٦٠’ته يونتيمي ايله كچيردي.
داربجیلر، تبم و اناياسا’يي فشتي و سيياسي فاالييتلري اسكييه الدي. جمهورباشقاني لال بايار، باشباكان ادنان مندرس، دپ’لي ميلتوكيلري، هوكومت اويلري، گنلكورماي باشقاني اوركنرال روشتی ايردلهون إیله بازي اوست دوزاي كامی كوروليلري كوزالتينه اليندي.
ادنان مندرس، ايني گون يورت كزيسي كاپسامينده بولوندوگی كوتاهيا’ده الباي موهسين بادر تارافيندان كوزالتينه اليناراك انكارا’يه كوتورولدی و داهه سونره ديگر توتوكلی دپ اويلرييله ياسيآطە’ده هاپسديلدي. مندرس و ديگر دپ اويلري، بولوندوكلاري ياسيآطە’ده كورولان يوكسك آطەلت ديواني تارافيندان ياركيلانمايه باشلادي.
– سانيكلاره ساوونمه هاكي تانينمادي
مندرس و هوكومت اويلرينين ياركيلانديگي داوالار ياسيآطە سپور سالونو’نده كورولدو.
لال بايار’ين “١ نومارالي” سانيك اولدیگی داواده دونمين باشباكاني مندرس إیسه اونون يانينداكي سانداليده اوتوردو. تورك هوكي، “دموكراسي كتيرگيني إیديه ايدە رك دموكراسييي ياركيلايان” داوالاري “ياسيآطە ساعتي” پروكرامييله راديودان تاكيپ ايتي.
ماهكمه سورجینده سانيكلاره كوتو موامله ايديلديگي ده گوندمه كلدي. داربجیلرين، “دوشوكلر ياسيآطە’دا” إیسمييله سانيكلاري كوچوك دوشورمك اماجييله چكتيكلري فيلم ده دونمين كابول ايديلمز كورونتولري اراسينه كيردي.
سانيكلارين ياسيآطە’يه كيديشلري سيراسينده كورونتی چكيلمديگي إیچين بايار و مندرس’ين ينيدن موتوردان إینديريلە رك آدایه كتيريلديكلري انلار بير كورماجه إیچينده چكيلدي. بی سورچته مندرس باشته اولماك اوزره هيچبير سانيگه ساوونمه هاكي تانينمادي.
داوالارده هاكيم ساليم باشول’ون “انلاتين، بورالاره واپ ورين” سوزلري اوزرينه “ارز ايداييم ايفنديم” شكلينده إیديالاره واپ ورمايه چاليشان مندرس’ين سوزلري هپ “كيسه كس” إیفادلرييله ياريم بيراكتيريلدي.
بش اي سونره إیلك كز هاكيم كارشيسينه چيكاريلان مندرس، روه هاليني شی سوزلرله انلاتي:
“دورت-بش ايدان بري تامامييله تجريت وازييتينده بولونويوروم و تك بير اودانين إیچينده و گونون ٢٤ ساعتينده هر ساعت دگيشن بير نوبتچي سوبايين نزارتي آلتونده هيچ كيمسه إیله كونوشماك إیمكاني موجوت اولماماك شارتي إیله ياشييوروم. بی إیتيبارله كونوشمه تاكاتيم هاكيكاتن زاافه اوگراميش بولونويور.”
– ياسيآطە ياركيلامالاري
ياسيآطە’داكي ياركيلامالار، ١٤ ايكيم ١٩٦٠’ته باشلاييپ ١٥ ایلول ١٩٦١’ده قرەره باگلاندي. توپلام ١٩ دوسياده توپلانان داوالار “اناياسايي إیهلال” داواسييله بيرلشتيريلدي.
توتوكلولار “واتانه إیهانت، مجليس إیچ توزوگونون دگيشتيريلمسي، كيرشهير’ين إیلچه ياپيلماسي، تشپ’نين مالارينه ايلكويماك”تان سوچلی بولوندو. ياسيآطە دوروشمالارينده ٦-٧ ایلول اولايلاريندان ده دپ سوروملی توتولدو.
٥٩٢ سانيكتان ٢٨٨’ي إیچين إیدام إیستندي. يوكسك آطەلت ديواني، ١٥ سانيگي إیدام زاسينه چارپتيردي. ايسكي جمهورباشقاني لال بايار، ايسكي باشباكان ادنان مندرس، ايسكي ديشيشلري باكاني فاتين روشتی زورلو، ايسكي مالييه باكاني هاسان پولاتكان’ين إیدام قرەرلاري اوي بيرليگييله اليندي.
ماهكمد، مندرس و ١٤ كيشينين إیدامينه ٣١ كيشينين ده ومور بويی هاپسه ماهكوم ايديلمسينه قرەر وريلدي.
بيرچوك يابانجي اولكه ليدري، إیداملارين دوردورولماسي إیچين مال كورسل باشقانليگينداكي ميلي بيرليك كوميتسي’نه دفالارجه چاگريده بولوندو. بونون اوزرينه كوميت، لال بايار، ادنان مندرس، هاسان پولاتكان و فاتين روشتی زورلی ديشينداكيلرين إیدام زاسيني افتي. لال بايار’ين زاسي ياش هادي ندنييله ومور بويی هاپسه چوريلدي.
– بیاض كوملك كييديريلدي
مندرس إیسه ١٧ ایلول ١٩٦١’ده صاغلق مواينسيني ياپان دوكتور هايتيندن “ساگلام” راپوری الينماسينين ارديندان، إیمرالي آطەسي’نه كوتورولدو.
يلك دوراك، كوموتانين اوداسي اولدی. إیدام قرەري يوزونه اوكوندو. مندرس’ين ديليندن “الل ميلتيميزه زوال ورمسين” جوملسي دوكولدو. إیدام سهپاسينه كيتمدن ونجه دين كوروليسي إیله بيركاچ داكيكه كونوشتو. ارديندان بیاض كوملك كييديريلدي.
– سون سوزی “دولتيم و ميلتيمه ايبدي ساادتلر ديلريم”
مندرس’ين إیدام سهپاسينه چيكاريلديكتان سونراكي سون سوزلري، “هاياته وده ايتمك اوزره اولدیگوم شی انده دولتيم و ميلتيمه ايبدي ساادتلر ديلريم. بی انده كاريمي و چوجوكلاريمي شفكاتله انييوروم…” اولدی. مندرس، ١٧ ایلول’ده ساعت ١٣.٢١’ده إیمرالي آطەسي’نده إیدام ايديلدي.
“يتر سوز ميلتيندير” دييە رك چيكتيگي سيياست يولونده كوچلی توركييه هاياليني، پوليتيكالاري و كوكينمه اتيليملارييله كرچكلشتيرمايه چاليشان مندرس و اركاداشلاري “دموكراسي شهيدي” اولاراك تاریخه كچتي.
توركيي’نين ونملي سيياسي إیسيملري اراسينده ير الان مندرس، تورك هوكينين زيهنينه “ميلتين آطەمي” اولاراك كازيندي.
– ايلرينين وندن باگلانماسيني إیستدي
اسيلسيز إیديالار گوندمه كتيريلە رك ٦-٧ ایلول اولايلاريندان سوروملی توتولان فاتين روشتی زورلو، ١٩١٢’ده اسلامبول’ده دونيايه كلدي. غلطه سرای ليسسي، پاريس سيياسي إیليملر مكتبي و نوره هوكوك فاكولتسي’نده اوكودو.
١٩٣٢’ده سيياست دايرسي ٢. شوبسينده آدای مسلك مموری اولاراك كوروه باشلايان زورلو، دولته چشيتلي كورولرده ير الدي. ١٩٥٢’ده كوزاي اتلانتيك پاكتي پاريس توركييه دايمي تمسيلجیليگينه بويوكلچي دايمي تمسيلجی اولاراك اتانان زورلو، ١٩٥٤’تكي سچيملرده دموكرات پارتي’دن چاناكاله ميلتوكيلي سچيلدي و ١٩٥٧-١٩٦٠ ييلاري اراسينده ده ديشيشلري باكاني اولاراك كورو ياپتي.
هاكينداكي سوچلامالار، ياسيآطە’داكي ديگر ١٩ داوايله بيرلشتيريلە رك إیدام زاسينه چارپتيريلدي. زورلو’نون زاسي ١٦ ایلول ١٩٦١’ده صباحه كارشي إینفاز ايديلدي. إیدامه بويوك بير متانتله كيدن زورلو، كنديسينه ديني تلكينده بولونان هوجانين، اراپچه كلمەلري تلافوزده دوشتوگی هاتالاري دوزلتي.
كولاري اركادان باگلانان زورلو، باشساوجييه سون بير ريجاده بولوندو. ايلرينين وندن باگلانماسيني إیستاين زورلو’يه بونون كانونن إیمكانسيزليگي انلاتيلدي.
زورلو’نون إیداميندان ونجه ايلسينه مكتوپ يازمه إیستديگي ده باشساوجي تارافيندان كيسه اولماك كوشولی إیله كابول ايديلدي.
فاتين روشتی زورلو، مكتوبونده انسي هاتيجه كوزيده هانيم، ايشي ايمل هانيم، كيزي سوين و اگابايي بويوكلچي ريفكي زورلو’يه شويله سسلندي:
“سوكيلي انجیگيم، ايملجیگيم، سوينجیگيم و اگابايجیگيم. شيمدي نابيهاك’ين هوزورونه چيكييوروم. ساكينيم، هوزور إیچينداييم. بنيم إیچين اوزولمايين. سيزلرين ده ساكين و هوزور إیچينده ياشامانيز بني دايمه موستريه ايدكتير. بير و برابر اولون. الل’ين تاكديري بويلايميش. هيزمت ايتيم و شرفيمي دايمه موهافازه ايتيم. ان، سيز سوديكلريمي موهافازه ايدين و الل’ين إینايتييله اونلارين هوزورونی تمين ايدين. هپينيزي الل’ه ايمانت ايدر، تكرار اوزولممنيزي و هاياته بردوام اولاراك بني هوزور إیچينده بيراكمانيزي ريجه ايدريم. الل مملكتي كوروسون.”
– پولاتكان، ١٩٤٦ سچيملرينده ميلتوكيلي سچيلدي
كنچ ياشلارده باشاريلاري و چاليشكانليگييله چورسينين تاكديريني كازانان هاسان پولاتكان، ١٩١٥’ته ايسكيشهير’ده دونيايه كلدي.
هاسان پولاتكان، ايگيتيم الديگي اوكولاري بيرينجیليكله بيتيردي. اوكول ييلارينده تيجاري، إیكتيسادي كونولاري إیچرن يايينلاره إیلكي دويان پولاتكان’ين توركييه ايكونوميسي هاكينداكي كوروشلرينين نتلشمسي ده بی دونمه دنك كلدي.
اسلامبول اونيورسيتسي سيياسال بيلكيلر فاكولتسي مالييه بولومو’نی ١٩٣٦’ده بيتيرن پولاتكان، مزونييتينين همن ارديندان زيراات بانكاسي موفتيش يارديمجيسي اولاراك اتاندي. پولاتكان، ايكيم ١٩٣٦’ده اسكره كيتي و ترهيسي اقابينده زيراات بانكاسي’نداكي كوروينه دوندو.
پولاتكان، تموز ١٩٤٦’ده ياپيلان سچيملرده ايسكيشهير’دن دموكرات پارتي آدایي اولاراك ميلتوكيلي سچيلدي. ايسكيشهير’ين كيريم تاتارلاريندان ساييت چيفتكورت’ون كيزي موتاههاره هانيم’له ١٩٤٩ ييلينده ايولندي. ايوليليگيندن سمه و نيلكون ادينده إیكي كيز چوجوگی اولان پولاتكان’ين ڭ بويوك وزليكلريندن بيري ده ايلسينه دوشكونلوگويدو.
پولاتكان، مایس ١٩٥٠ سچيملرينده يينه ايسكيشهير’دن دموكرات پارتي ميلتوكيلي سچيليركن، بيرينجی ادنان مندرس هوكومتينده چاليشمه باكاني اولاراك كورو الدي. إیستيفه ايدن هاليل ايان’ين يرينه مالييه باكانليگينه كتيريلن پولاتكان، إیكينجی و اوچونجی ادنان مندرس هوكومتلرينده ده بی كوروي يوروتو.
پولاتكان، ارالق ١٩٥٥’ته بی كورودن إیستيفه ايدركن، بير سنه سونره ارالق ١٩٥٦’ده تكرار مالييه باكانليگينه كتيريلدي. ٢٧ ايكيم ١٩٥٧’ده ياپيلان گنل سچيملرده ايسكيشهير’دن دوردونجی دفه دموكرات پارتي ميلتوكيلي سچيلن پولاتكان، اسكري داربايه كادار بی كورويني سوردوردو.
– داربايي ايشيندن وگرندي
هاسان پولاتكان، باشباكان مندرس’له ٢٦ مایس ١٩٦٠’ته ايسكيشهير’دكي پروكراملاره كاتيليركن، اسكري داربنين يونتيمه ايلكويدوگونی صباح ساعتلرينده ايشي موتاههاره پولاتكان’دان وگرندي.
مندرس’له بيرليكته كوتاهيا’يه كچن پولاتكان، بوراده إیهتيلال كوووتلري تارافيندان توتوكلاناراك انكاره هارپ اوكولونه سوك ايديلدي. پولاتكان، بوراده بير سوره بكلتيلديكتن سونره ديگر دموكرات پارتيليلرله بيرليكته ياسيآطە’يه كوندريلدي. ايلسي زييارتلري سيراسينده بی سورچته إیشكنيه ده ماروز كالان پولاتكان’ين ايلينين اوزرينده سيكاره يانيكلاري اولدیگونی كوردو.
ياسيآطە’داكي كوتو موامللره دايانامايان پولاتكان’ين بير اسكر، “بيزي ولدوركسنيز همن ولدورون امه لوتفن بی هاكارتلري دوردورون. آرتيق تاهامول ايدمييوروم.” فريادينده بولوندوگی ايلسي تارافيندان ديله كتيريلدي.
پولاتكان، ١٤ ايكيم ١٩٦٠’ته باشلايان دوروشمالارده “علی إیپار، بارباره انكاره و اسلامبول اولايلاري، اناياسايي إیهلال إیله وينيلكس” دوسيالاريندان ياركيلاندي. اوزون ياركيلامالار سونراسي سوچلی بولونان پولاتكان، ١٥ ایلول ١٩٦١’ده إیدام ايديلگيني وگرندي.
– ياركيلانماسينه سبپ اولان كانونون آلتونده إیمزاسي اولانلار ياركيلانمادي
“تشپ مالارينين ياسايله هازينايه اقتاريلماسي داواسي” سانيكلاريندان پولاتكان، سون ساوونماسينده “تشپ مالارينين هازينايه إیادسي كانونو”نون آلتونده إیمزاسي اولان انجاك داهه سونره دموكرات پارتي’دن إیستيفه ايدن وكيلر يرينه كنديسينين ندن بی كانوندان دولايي ياركيلانديگيني سوراراك ياركيلاماداكي اوسولسوزلوگه ديكاتي چكميشتي.
پولاتكان، ٢ آغستوس ١٩٦١ تاریخلي سون ساوونماسينده ياسيآطە’ده ندن ياركيلانديكلارينين اسيل سببيني شويله اچيكلاميشتي:
“ديكتايه كيديش وهمينه و إیسنادينه دليل اولاراك كوستريلن تشپ مالارينين هازينايه إیادسي كانونو’نی تكليف ايدن، مجليس كورسوسونده مودافااسيني ياپان بازي مبوسلار بوكون بی داوانين موسبيپلريندن اولان تشپ سافينده بولوندوگی إیچين سوچلولار اراسينده كورونمويور. ١٩٥٠’دن ٢٨ نیسان ١٩٦٠ تاریخينه كادار ١٠ ييل مبوسلق ياپان و ٢٧ مایس’تان بير اي ونجه إیستيفه ايدنلر ده سوچلولار اراسينده دگل. او هالده إیذام ايديلمميزين، سوچلی كورولمميزين هاكيكي سببيني ديكتايه كيديشه دليل دييه كوستريلن بازي كانونلاري كابول ايتمك دگل، ٢٧ مایس ١٩٦٠ گونی دموكرات پارتي إیكتيدارينين كادروسی وايه هوكومتي إیچينده بولونموش اولماميز تشكيل ايدييور.”
– پولاتكان’ين سون سوزلري
١٦ ایلول ١٩٦١’ده صباحه كارشي كرچكلشن إینفازدان ونجه يانينه كلنلر اراسينده بولونان همشهريسي بير اوستگمنله كونوشان پولاتكان’ين سون سوزلري إیسه “كاريمه و چوجوكلاريمه سويلايين، سوچسوزوم. الل’ه و ويجدانيمه كوونييوروم. ايني سوزلري انمه و كاردشلريمه ده سويلايين.” اولدی.
داراگاجينه كتيريلن پولاتكان، ساندالينين اوزرينه چيكاريليپ بوينونه إیلمك تاكيلديگينده إیسه “يپ، كوملگيمين اوزرينده كالماسين” دييە رك هاياته كوزلريني يومدو.
– ١٩٩٠’ده إیتيبارلاري إیاده ايديلدي
تبم تارافيندان ١١ نیسان ١٩٩٠’ده كابول ايديلن كانونله مندرس و اونونله إیدام ايديلن اركاداشلارينين إیتيبارلاري إیاده ايديلدي. ايني كانون اويارينجه مندرس، پولاتكان و زورلو’نون نااشلاري، ١٧ ایلول ١٩٩٠’ده إیمرالي’دان اليناراك دولت تورنييله اسلامبول واتان جادسي’نده ياپتيريلان انيت مزاره تاشيندي.
٢٧ مایس ١٩٦٠ داربسينين ارديندان ٥٩٢ كيشينين ياركيلانديگي و بی ياركيلامالارين سونونده باشباكان ادنان مندرس، ديشيشلري باكاني فاتين روشتی زورلی و مالييه باكاني هاسان پولاتكان’ين إیدامينه قرەر وريلن مارمارا’داكي ياسيآطە إیسه داربنين ٦٠. ييل دونومونده دموكراسي و وزكورلوكلر آطەسي ادييله اچيلدي.
یورم یاپ