گونجل عثمانلی توركجسی خبرلر

اق پارتي گنل باشقان يارديمجيسي احمد بويوككوموش، تيمبير باشقان وكيلي جونايد التيپارماك’ه كونوشتی

الصورة الرمزية لـ مسعود

نازلي ونكورن / انكاره – بها

اق پارتي گنل باشقان يارديمجيسي احمد بويوككوموش، تيمبير باشقان وكيلي و ستار كازتسي يازاري او. جونايد التيپارماك’ه ونملي اچيكلامالارده بولوندو. اچيكلامالاريندان ونه چيكانلار شويل:

“جونايد التيپارماك: ليسه و اونيورسيته ييلاريندان باشلاياييم. ‏غلطه ‏سرای اونيورسيتسي توركيي’نين ڭ ونملي اونيورسيتلريندن بيريسي. اورادان دريله مزون ‏اولدینوز. اوكودوگونوز ليسه ده سيياستله إیلكيلي. امه سانيريم بی بيريكيمين سببي سادجه ايگيتيم دگل. توركييه پرسپكتيفي اچيسيندان هانكي دوشونورلر، اولايلار و دوروملار سيزي ايتكيلدي. هانكي شارتلار سيزي سيياستي اوكومايه و پراتيگينده ير المايه سوك ايتي؟

ليسه ايگيتيميمه باشلاديگيم دونمده سيياست بيليمي الانينده ليسانس ايگيتيمي الماك و بی الانده اقادميك بير كاريير ياپماك إیستييوردوم. سيياستين يوگون بيچيمده كونوشولدوگو، اولكه و دونيه مسللرينين سوركلي تارتيشيلديگي بير ايوده بويودوم. بابام رفاه پارتيسي تشكيلاتلارينده كورو الدي، ارديندان فازيلت پارتيسي’نده سيياسته دوام ايتي. ايله اولاراك ميلي كوروش چيزكيسيندن كلييوروز.

بوكون ٢٨ شوبات سورجی تاریخ كيتاپلارينده اوكونان بير دونم اولاراك كورولويور; انجاك بيزيم ايلميز إیچين بو، بيززات ياشانميش بير تجروبايدي. سيياستين إیچينده اولوپ ٢٨ شوبات كيبي سارسيجي بير سورجی ياشايان ايللرده گنلليكله إیكي تمل رفلكس اورتايه چيكار: يه سيياسته كارشي بير سوگومه اولور يه ده كوچلی بير مراك كليشير. بن إیكينجی يولی سچتيم. سيياسته بابامله بيرليكته اديم اتيم. سيياست اوزرينه دوشونمك، كامپانيالارده ير الماك، پارتي توپلانتيلارينه كاتيلماك چوجوكلوگومون دوگال بير پارچاسييدي.

‏اسلامبول سوسيال بيليملر ليسسي مزونويوم. سوسيال بيليملر ليسلري، اق پارتي’نين ايگيتيم هاياتيميزه كازانديرديگي ونملي كوروملاردان بيريدير. بوراداكي تمل فيكير شويدو: فن ليسلري واردي و بی اوكولاردان موهنديسليك و تيپ الانلارينده چوك دگرلي إیسيملر يتيشييوردو. إیكتيدارين إیلك دونملرينده شی اينتلكتول تارتيشمه ‏گوندمه كلدي: سوسيال بيليملر الانينده داهه يوگون و درينليكلي بير ايگيتيم ورن ليسلر كوركولانابيلير مي؟

بی چرچوده بيز، ليسده اوسمانلي توركچسي ايگيتيمي الديك. بی ايگيتيم بانه چوك ونملي بير كولتورل درينليك كازانديردي. هر سوسيال بيليملر ليسسينه بير إیسيم وريلميشتي. ‏اسلامبول’داكي اوكولون ادي مومتاز تورهان سوسيال بيليملر ليسسي إیدي.

گيتيم هاياتينيزين بی إیسيمله شكيلنمسي تسادوف اولماسه كرك…

ليسسينده اوكودوم امه “بی هوجه كيمدي؟” دييه مراك ايتيم. بی مراك، بنيم إیچين بيرچوك كاپينين ارالانماسينه وسيله ‏اولدی. مومتاز تورهان، سوسيال پسيكولوژييي توركيي’ده كوران إیسيملردن بيريدير. ڭ بيلينن ايسري “كولتور دگيشملري”دير. بی ايسرده تملد، توپلوملارين دوگوشو، بويومسي، تاریخ ساهنسينه چيكيشي و نيهايت يوق اولوشی مسلسيني تارتيشير.

توركييه اوزرينه دوشونن بليرلي بير اينتلكتول ايكول، شی إیديايي إیلري سورر: توركييه توپلومو، اوسمانلي إیمپاراتورلوگو’نون باكييسي اولاراك اورتايه چيكميشتير; انجاك اويكارلق چيزكيسي إیچينده آرتيق تاریخين اقيشينه يون وربيلە جك بير كونومده دگلدير. بی ياكلاشيم، بيزي ادته “كايبتميش بير مدنييتين چوجوكلاري” اولاراك تانيملار.

راهمتلي مومتاز تورهان’ين بوتون اقادميك كارييري، بی إیديايه كوچلی بير ردييه يازماكله كچميشتير. هر ‏گون تابلاسينده اديني كوردوگونوز بير إیسمين فيكري دونياسينه إیستر إیستمز ياكينلاشييورسونوز. بی ندنله اوكودوگوم إیلك ايسرلردن بازيلاري اونون كيتاپلاري ‏اولدی. زمانله بی توپلومون “تاریخ ديشي كالميش” ‏اولدیگی تزينين بوتونويله كارشيسينده دورماميز كركتيگيني داهه كوچلی بيچيمده دوشونمايه باشلاديم.

“توم ايزبرلريميزي بوزماك زورونداييز”

هاله “ردتيگينيز دوشوننين” كيرينتيلاري دوام ايدييور دگل مي؟

وستليك سادجه تك بير الانده دگل، هاياتين همن هر الانينده كنديني كوسترييور. بی ياكلاشيم، بير ياندان درين بير وزكوونسيزليك الاني اورتيركن، ديگر ياندان ديش ايتكيلره فازلاسييله اچيك بير زيهنييت إینشه ايدييور. اسيل راحتسيز ايديجی اولان ده تام اولاراك بو. كنديميزي تاریخسل اقيشين كنارينده ايديلكن بير توپلوم اولاراك كونوملانديران بی إینانيشه كارشي اينتلكتول دوزايده جیدي و توتارلي بير إیتيراز كليشتيرمميز كركييور. بو، سادجه كچميشي ساوونماك مسلسي دگل; كلگه داير سوز سويلمه إیدياسيني ده جانلي توتمانين بير زورونلولوگو.

“تاریخچيلرين پوسولاسييله إیكتيسادي ينيدن اوكوماك”

باشكه هانكي إیسيملر سيزي ايتكيلدي…

شونی سوردوم كنديم: كولتورل الانده انلاتيلان بی هيكايه بويلايس، إیكتيسادي كونولارده دوروم كرچكتن نايدي؟ توركيي’ده إیكتيسات تاریخي الانينده سون درجه دگرلي إیسيملر وار; فاكات نه یازیق كي هاك ايتيكلري إیلكييي يترينجه كوسترمييوروز. راهمتلي مهمت كنچ بی إیسيملرين باشينده كلير. اوسمانلي إیمپاراتورلوگو’نده دولت و ايكونومي ادلي ايسريني وزليكله تاوسييه ايدريم.

يكتيسات تاریخينين ايلبته تكنيك بير يونی واردير; انجاك بی ايسري اوكوركن اسيل ديكات ايديلمسي كركن شاي، نه انلاتمايه چاليشتيگيدير. اسلينده بی كيتاپ; “بير اينتلكتولين”، بيزي تاریخ چيزكيسينين ديشينده كورن و بويله تاسوير ايدن ياكلاشيملاره كارشي اورتايه كويدوگی كوچلی بير دوروشون اورونودور.

سيكليكله تكرارلانان بير تز واردير: “آوروپە’ده ونجه سانايي دوريمي كرچكلشتي، ارديندان سانايي كاپيتاليزمي اولوشتو; او سيراده انادولو’داكي إینسانلار بی سورجی انلاياماديكلاري إیچين كريده كالديلار.” مهمت كنچ’ين چاليشماسي، بی انلاتينين دوگری اولماديگيني اچيك بيچيمده اورتايه كويار. اوسمانلي توپلومونون بی إیكتيسادي دونوشومی سون درجه ‏ایی فارك ايتيگيني و دوگری بيچيمده يوروملاديگيني كوسترير.

انجاك بوراده بليرلاييجی اولان شاي، بير ترجیه مسلسيدير. بی مدنييتين دونيايي الكيلامه بيچيمي و بونه دايانان اهلاكي بير دوروشی واردير. چونكی بی توپلوم، “يشچينين تري كورومادان هاكيني ورين” وگرتيسييله يتيشميش بير مدنييتير. إیشچينين اورتايه كويدوگی ارتي دگري سومورە رك سرمايه بيريكتيرمايي اهلاكن مشری كورمز. اسيل مسله تام اولاراك بودور.

ماتباه مسلسي ده بويله سانيريم…

مسله هاليل إینالجيك هوجا’نين چوك كييمتلي بير ماكالسي واردير: “وتومان مذودس اوف جونكوست”. إینالجيك بی چاليشماده اوسمانلي’نين ايركن دونم ياييلمه ستراتژيلريني ايله اليركن چوكورووه هالپ و سورييه هاتينداكي ات يتيشتيريجیليگي و ات تيجارتينين ونميني ايرينتيلي بيچيمده إینلر. بی كونويی باشكه يازيلارينده داهه دتايلي ايله الير اسليندا.

وزليكله سيپاهي سيستمينين بسلنمسي، سفر لوژيستيگينين سوردورولبيليرليگي و مملوك–وسمانلي ركابتي اچيسيندان بی هاتين تاشيديگي ستراتژيك رولی اچيكچه اورتايه كويار. ‏گوناي انادولو–سورييه ات تيجارتي، بی باگلامده يالنيزجه إیكتيسادي بير فاالييت اولاراك دگل; ايني زمانده اسكري و سيياسي بير اونسور اولاراك اناليز ايديلير.

بی ورنك، اوسمانلي’نين ايركن دونمينده ايكونوميك، اسكري و سيياسي اقلين بيربيريندن كوپوك دگل; بيلاكيس إیچ إیچه و بيلينچلي بير ستراتژييله شكيلنديگيني كوسترمسي باكيميندان سون درجه وگرتيجیدير.

هاليل إینالجيك هوجه إیله تشريكي مساينيز ده ‏اولدی، بيلييوروم…

راهمتلي هاليل إینالجيك هوجاميزله چوك مسايميز ‏اولدی. هاليل إینالجيك اوسمانلي تاریخ اراشتيرمه اينستيتوسو’نون كوروجولاريندانيم. هاله يونتيم كورولی اويسيييم، كورور دويويوروم. هر ييل هوجاميزين ادينه او ييلكي چاليشمالاردان بير ودول اوركانيزه ايدييوروز، بی بيزيم إیچين بويوك بير اونور…

جمهورباشقانيميز سوزوموزی يوكسلتي

كولتور و إیكتيسات انلامينده إیكي تمل ايساس بليرتينيز، اوچونجی اياگي نه دوشوننيزين تمل ديناميگينين؟

بيرينجیسي، كولتور–مدنييت مسلسي. إیكينجیسي، إیكتيسادي كرچكليك بويوتو. اوچونجوسی إیسه بی چيزكينين سيياسال بويوتو. يه ده پوليتيك پراتيگي دييبيليريز بونا… إیشته تام بی نوكتاده سايين رپ طيب أردوغان إیله بی باگي كوردوم. بونی دار انلامده بير سيياسي ترجیه يه ده پارتيليليك إیليشكيسي اولاراك دگل; سوسيال و سيياسال بير دوروش باگلامينده سويلويوروم.

سايين رپ طيب أردوغان’ه كونول ورممين ڭ تمل ندني، بی دوروشی سيياست ديلينه ترجومه ايدبيلميش اولماسيدير. بيز، كايبتميش بير مدنييتين ايولاتلاري دگليز. بيز، بی دونيايه سويلايە جك سوزی اولان بير توپلومون، كوچلی بير مدنييت بيريكيمينين منسوپلاريييز. ايگر سيياستله مشكولسك، إیش دونياسيندايساك يه ده اقادميده ير الييورساك، هپ بی إیدراكله هاركت ايتمميز كركير.

سايين جمهورباشقانيميزين يوروتوگی سيياستي، سيرادان بير سيياسال ليدرليگين چوك وتسيند; بير داوايه ليدرليك ايتمه إیرادسي اولاراك كوردوم. بو، ‏گونی كورتارمايه دونوك بير سيياست دگل; توپلومه و تاریخه داير إیدياسي اولان بير چيزكيدير.

كارل ماركس’ين مشهور بير سوزی واردير: “بيليم، يالنيزجه يوزايده كوروننله يتينسايدي، بيليم اولماكتان چيكاردي…” ميل مريچ إیسه “بن باكتيگيم مسلايه سولفوره باكار كيبي باكامام” در. اوبژكتيفليك، شوورسوزلوگه دونوشتوگونده هيچبير انلام إیفاده ايتمز. درينليكتن، باگلامدان و إیدراكتن كوپموش بير تارافسيزليك، هاكيكاته هيزمت ايتمز.

پارتي تشكيلاتلارينده ير الماك، بنيم إیچين كيتاپ اوكوماك كادار وگرتيجی ‏اولدی. هر زمان سويلريم: ‏غلطه ‏سرای اونيورسيتسي سيياست بيليمي بولوموندن مزون اولوركن، ايني زمانده اق پارتي كنچليك كولاري’ندان ده مزون ‏اولدیم.

ايدينلاريميز ده ايتكي آلتوندا…

وگرنيمينيز بونونله بيتمميش… توجكوويل’ين اوزرينه ياپتيگينيز يوكسك ليسانس وار. چوك ‏آڭلاشيلامايان، ترجومسي بيراز داهه توركيي’يه كچ كلميش بير دوشونور. او ايسرلر اوزريندن نه كوردونوز؟ ناسيل بير ايتكي اولوشتوردی سيزد؟

بی توپلوم دوشونسينين تملينده هانكي كودلار وار سوروسونی سورمامه سبپ ‏اولدی. بوكون كارشي كارشييه كالديگيميز پك چوك يني نسيل سورونون، يني بير توپلوم تاساووورونی زورونلی كيلديگي كانااتينداييم. دونياداكي إیكتيسادي إیليشكيلر هيزله دگيشييور، اورتيم اراچلاري دونوشويور; ياپاي زكادان، ديژيتالشمدن سوز ايدييوروز. إیلتيشيم بيچيملري، إینساني و توپلومی وار ايدن نردايسه بوتون اونسورلار جیدي بير اراچسال دونوشومدن كچييور. بی نوكتاده الكسيس ده توجكوويله بنيم إیچين وزل بير يرده دورويور. توجكوويله يالنيزجه بير دوشونور دگل; ايني زمانده بير بوروكرات و ‏ایی بير سيياستچيدير. كندي دونمينين توپلوم تاساووورونه ياپتيگي كاتكيلار، بوكون سوسيولوژي دیدیگيميز ديسيپلينين فيكري تملرينين اولوشماسينده بليرلاييجی اولموشتور. فرانسيز دوريمي سونراسينده وزليكله ١٨٤٨ دوريمي سورجیند، فرانسيز توپلومونون ينيدن شكيلنمسينه داير تمل تارتيشمالاره اقتيف بيچيمد، بير سيياستچي اولاراك كاتيلميشتير. ١٩. يوزييلين باشلارينده ورسايلس ماهكمسي’نده ستاژ ياپار; ارديندان بير اوزمانلق تزي كالمه الير. بی تزده سون درجه چارپيجي بير سورونون پشينه دوشر: دولو، فرانسيز توپلومونده ندن و ناسيل اورتادان كوكميشتير؟ اسلينده بی سورو، توجكوويل’ين بوتون دوشونجه دونياسيني وزتلر. مسلايي تك تك اولايلار اوزريندن دگل; توپلومون زيهنييتي، هوكوك دوزني و سيياسال ياپيسي اراسينداكي درين إیليشكي اوزريندن اوكومايه چاليشير.

چوك إیلكينچ بير كونويه دگينميش…

بی ايسرده سون درجه سارسيجي بير ياكلاشيم و كوچلی بير سونوچ واردير. تزيمده وزليكله بی نوكتايه تماس ايتيم. دولو، بيلينديگي اوزر، دونمين “نتيلمنلري”نين ارالارينداكي بير إیهتيلافي چوزمك إیچين باشووردوكلاري مشری كابول ايديلن بير يولدو. بير كيشي دولويه داوت ايديلديگينده بونی رد ایتمك اييپ ساييليردي.

تارافلار اوموز اوموزه ديزيلير، بليرلي بير اديم ساييلير; شاهيتلر هوزورونده دونولور و اتش ايديليردي. بويلجه مسله كاپانميش كابول ايديليردي. انجاك زمانله بی پراتيك سونه ايرر و دولو ياساكلانير.

توجكوويله بی سورجی إینلركن، اسلينده چوك داهه درين بير دونوشومی اناليز ايدر: مودرن توپلومده شيدتين تكلشمسي مسلسيني. ياني مشری شيدت كولانمه يتكيسينين بيرايلردن اليناراك دولته دورديلمسيني. بی مشری شيدت تكلي، آرتيق ماهكملر و كوللق كوچلري اراجيليگييله كولانيلماكتادير.

توجكوويل’ين اسيل ووركوسی شودور: مودرن توپلوم، بيرايلرين آطەلت اراييشيني كندي ايلرييله سونوچلانديرديگي بير ياپيدان; هاكين، هوكوكون و زور كولانمه يتكيسينين كورومسالاشتيگي بير دوزنه كچيشي إیفاده ايدر. دولو’نون اورتادان كوكماسي، سادجه بير كلنك دگيشيمي دگل; توپلومون كنديسيني ينيدن كورمه بيچيميدير.

ن مشهور ايسري “امريكا’ده دموكراسي” سانيريم…

“امريكا’ده دموكراسي”. بونی هركس بيلير. سچيمله إیكتيدارين اولوشماسي، إینسانلارين هوك اويويله سيياسال قرەرلار ورمسي آوروپە’ده تارتيشيلييور امه امريكه بيرلشيك دولتلري’نده اويكولامايه كيرميش. توجكوويله بونی اراشتيرماك إیچين كيدييور اورايا. دموكراسييي بير يونتيم بيچيمي اولاراك دگل، بير توپلومسال فورم اولاراك ايله الديگيني كورويوروز. بی اوريژينال بير كاتكي. بونی ياپاركن سادجه كيتاپلار اوزريندن دگل، كيتيگي يرده إینلملر ياپييور، كيزيلدريليلردن امريكان باشقانينه كادار درينلمسينه مولاكاتلار ياپييور. او دونمده بی كادار بويوك بير الانده سچيم يوق. سچيمي إینلييور. سادجه بی كونی دگل ايله الديگي. إیلك كيديش ماكسادي هاپيشانه إینلمسي. مودرن هاپيشانه كورومی اورتايه چيكميش. سونره فجاولت’نون پانوپتيكون دييه تارتيشاجاگي، توپلومسال تربييه اراجي اولاراك كولانيلماسي كونوسو. إیلك فيكيرلري توجكوويل’ده اوكويوروز…

تاریخي ماكاسله كسيلييور سانييوروز امه ويله دگل!

فرانسيز توپلومی اوزرينه بير سوركليليك تسپيتي ياپتيگيني ده سويلويورسونوز تزينيزد…

بيز بويوك دگيشيملر ياشانديگي ييلارده شويله بير هاتايه دوشويوروز. تاریخ سانكي ماكاسله كسيلييور سانييوروز. سونره باشكه بير شاي باشلييور زاندييوروز. بيز كندي هيكايميزي ده بويله اوكومايه ماييال بير توپلوموز. هالبوكي توپلوملار بويوك سوركليليكلرله دوام ايدر. ل’انجین رéكيمه ايت له رéوولوتيون ياني ايسكي رژيم و دوريم ايسرينده بونی تارتيشييور. دوريم انلاتيسينين چوك كرچگي يانسيتماديگيني، اورته چاگ إیچريسيندن سوزولە رك كليپ بويوك دوامليليكلارله فرانسيز توپلومونون كليشتيگيني انلاتييور… بی انلامده إیلك جیدي ايلشتيريدر دوريم انلاتيسي كارشيسيندا… بونون يانينده سوموركجیليكله إیلكيلي چوك كوزل چاليشمالاري واردير. باتيلي بير سيياستچي اولاراك شونی انلاتير: ١٩. يوزييل آوروپە’سي بويوك سانايي كنتلرينين اولوشتوگو، كتولارده إیشچيلرين كالاجاك ير بولاماديگي، ڭ تمل إینسان هاكلاريندان ماهروم كالديكلاري بير ير. بوتون سيياست بی چليشكيلري اشماك اوزرينه كورولودور. بونی اشماك إیچين سوموركايه احتیاج ‏اولدیگونی بليرتير. بی بير يونويله كابولدور. زيره بير سوموركدكي ارتي دگري اولكميزه كتيرمليييز، در. كندي اورته سينيفيميزي دوريم اولمادان، توپلومی پاتلاتمادان يون ایتمك إیستييورساك بونی ياپماك زورونداييز در. بونی ١٨٤٨ اياكلانمالارينين ‏اولدیگی ‏گونلرده سويلويور، ديكاتينيزه سوناريم. سوموركجیليگي بير ايكونوميك رانتابيليته اولاراك ينيدن كوركولاماميز لازيم دييور. هالي حاضرده بی ايتكيلري كورمك مومكون…

ناتو’نون وارليگيني دوام ايتمه سببي

بی إیلك تزينيز. بير ده ناتو و إیتيفاك مودلي كونولی إیكينجی تزينيز وار.

و ده فاركلي بير مراكتان دوگدو. إینكيلتر’يه كيتيك، اوراده بير يوكسك ليسانس داهه ياپتيم. اولوسلاراراسي سيياست الانيندا. ناتو’نون إیتيفاك مودلينين سوگوك ساواش سونراسي دونوشومی اوزرين. اولوسلاراراسي إیليشكيلرده فاركلي ايكولرين ورديگي واپلار واردير. مسله ليبرالر; اولكلر اراسينداكي إیليشكيلري او كادار ‏ایی ديزاين ايدرلر كي وريمليليك اولوشتورور، اولكلر بونی كونولی كابول ايدر. ناتو اسكري احتیاجلاري، پلانلامايي او كادار ‏ایی اوركانيزه ايدر بويلجه اولكلر اورادان ايريلاماز تزيني سونالار. ريليست اوكول، تارتيشمايي دوشمان اوزريندن كورار. وارشووه پاكتي سونه ايردي. سوويتلر چوكتو. او زمان ناتو ده داگيلاجاك درلر. امه ويله اولماز مسلا… كونستروكتيويستلر واردير. بونلاره كوره توپلومسال إیدييي اسلينده بی إیتيفاكلار اوزريندن سوردورورسونوز. دموكراتيك توپلوم إیچين ناتو’نون ده اولماسي لازيم، يوقسه اورتاك دموكراتيك و يونتسل ستاندارتلار كليشمز، درلر. بن بوراده فاركلي بير پرسپكتيف اچمايه چاليشتيم. المان اولوس دولتينين اولوشماسي سورجیندكي ليتراتوری اليپ ناتو’نون سوگوك ساواش سونراسي إیتيفاك مودليني اويكولاديم. تمل دوشونم ناتو’ده بير مركزي كوچ وار. بی كوچ اسكري ايندوستري كوملنمسي دنيلن تكنولوژينين اورتيمي سورجینده كارشيليكلي باگيمليلق اولوشتورويور. بير اورونی كنديم كليشتيرمييوروم. بونی ناتو اويسي اولكدن الماك كركييور…

باگيمليليگه كارشي كويوش…

مركزي كوچ اولان اولكلر بونی واات ايدييور. تمل بير باگيمليلق إیليشكيسي اورتمنين تكنولوژيك و اسكري توروينه دونوشويور بی وركوت. بی انلامده ساوونمه ساناييندكي كليشمنين ونميني ده كورمك كركييور. مركزدكيلر إیچين سون درجه چيكار، چوردكيلر إیچين ده بير باگيمليلق إیليشكيسي و كوونليك شمسييسي. المان اولوس دولتينين اولوشماسينده پروسيا’نين باگيمليلق إیليشكيلري اورتە رك ناسيل بير اولوس دولته دونوشتوردوگونون، ناتو ايكسنيندكي بير يانسيماسي مودل اولاراك… توركييه بونی و ديگر سبپلري اوكويور مسله آرتيق و اديملاريني اونه كوره اتييور..

دوكتوره ده دوام ايدييور شيمدي. هانكي كونويه يوگونلاشمايي پلانلييورسونوز؟

بی يوگونلوكته زور ده اولسه دوام ايدن بير دوكتوراميز وار… إینشالل بيتر.. بوراده ايكونوميك پلانلامه فيكرينين توركيي’يه كلمسي، توركييه كيريشي و كورومسالاشماسي، دولت پلانلامه تشكيلاتي ورنگي و بی فيكرين ناسيل بير سروونله دگيشتيگي كونوسی تارتيشمايه چاليشاجاگيم. فاركلي توپلوملاردان ايتكيلر وار: فرانسيز ايتكيسي، سوويت ايتكيسي، امريكه بيرلشيك دولتلري ايتكيسي. دپت كورولوركن إیلك نسيل ديشارييه كوندريلييور. بير كورومسال ترانسفر باشكه بير توپلومدان بيزه كلييور.

دموكراسي كيليفي إیله كلن وسايت

سيزجه ندن كلييور وايه كوردوگوموزدن فاركلي نه سببي وار بی ترانسفرين؟

تملده بی پلانلامه فيكري اوزرينده چاليشيركن شويله بير تسپيتيم ‏اولدی. ١٩٦٠ داربسي، ارديندان ١٩٦١ اناياساسي كلدي. توركيي’ده سيياستين و دموكراتيك إیرادنين اوزرينده بير وسايت سيستماتيگي اولوشتوردو. اسلينده “چوك!” مودرن و دموكراتيك كوزوكن كوروملار داهي بونون بير يانسيماسي. اناياسه ماهكمسي بونون ڭ إیكونيك ورنگيدير. نورم دنتيمي ياپماسي، إینسان هاكلاري الانينده اويكونلق دنتيمي ياپماسي باكيميندان ونملي بير كوروم. امه توركيي’ده اوركانيزه ايديليش يونتمي بير وسايت كورومو. اولومسوز ياساما. ياني مجليس إیرادسينه كركتيگينده موداهاله ايدن ياپي. كوروجی مجليس توتاناكلاريني سادر سادر اوكوموش بير اراشتيرماجي اولاراك سويلويوروم: إینسانلارين اوي الماسي هر كانونی چيكارمايه يتمز دوشونسي وار. ايگر بير كانون اناياسانين روهونه ايكيرييسه نورم دنتيمي اولمالي، امه بی توپلومسال اولاراك، دموكراتيك اولاراك انلام بولموش كونولاري اليپ توپلومون اوزرينده بير باسكي مكانيزماسي اولوشتوردو.

باشورتوسی كريزي بير موهاسبدر ايني زماندا…

بونون پراتيكته چوك ورنگي وار، ماالسف…

دوشونبيلييور موسونوز؟ إیكتيداريميزين ونملي اديملاريندان بيري، بوكون جمهور إیتيفاكي’ني اولوشتوران چكيردگين ده إیلك ارايه كلديگي كونولاردان بيري: باشورتوسی وزكورلوگی مسلسي، “دموكراتيك توپلوم إیلكسيني إیهلال ايتيگي” كركچسييله اناياسه ماهكمسي تارافيندان إیپتال ايديلدي. بی وسايت ورونتوسونون يانسيماسييدي. پلانلامه فيكري يني نسيل بير ايكونومي إیچين چوك كركلي بير كوروم. بوكون دونيه بويوك دونوشوملر كچيرييور. هر شاي اوزاك اسيا’ده اورتيليپ باتييه ساتيلسين انلاييشي دگيشييور. مركز كاپيتاليست اولكلر اونشور، اوفشور، نيرشوره دييورلار، اورتيملريني ينيدن ياپيلانديرييورلار. توركيي’يي ناسيل حاضرلاياجاگيز؟ دوست و كاردش اولكلرله بيربيريميزي تاماملايان تكنولوژيلرده اورتاك كونسورسييوملار كورماك… امه توركيي’ده پلانلامه فيكري بی كايايله مي اوركانيزه ايديلميش؟ خیر. دموكراتيك إیراده اولكنين تمل ايكونوميك قرەرلاريني ورمسين ديي، وسايتين بير دوامي اولاراك إیكتيسادي پلانده اوركانيزه ايديلميش.

بی ايسرلر كيتاپلاشتيرمه سورچلري ياشادي مي؟

اچيكچاسي إیكينجی يوكسك ليسانسيمدان سونره توركيي’يه دوندوم و هيزلي بير شكيلده سيياسته كورولريم ‏اولدی. بيراز شيمدي بی ياپتيگيم إیشين پراتيگينين إیچريسيندن دوشونجه اورتمايه كايرت ايدييوروم. كيتاپ يازماك، بلي بير دوشونيي سيستماتيزه ايتمايه -بلكي د- فازله انلام يوكلاين بير زيهنيم وار. بی اولومسوز بير ايلشتيري كنديمه دونوك.

“كيتاپ وزتي دگل كيتاپلاري اوكوماليييز”

سيزين بی دوشونلرينيزي كيتاپلاشتيرمانيز، كنچلرين سوسيال بيليملره إیلكيسي انلامينده اولوملی كاتكي سونار بن… كنچلري ناسيل كورويورسونوز؟ سوسيال بيليملر إیلكيسي ناسيل تشويك ايديلبيلير؟

تابي اسلينده ياپمام لازيم. دوگرو. امه داهه ونجه اوكونماسي كركن ايسرلر وار. إیمانول والرستين’ين “سوسيال بيليملري اچين” كيتابي. بی إیشين ديسيپليني باكيميندان چوك دگرلي بير ايسر. توم دونياده اسلينده فنومن اولان بير هوسوس وار: كونوشوركن بليرلي دوشونورلري انييوروز امه تمل سوسيال بيليم الانلارينده ونملي اونيورسيتلرده داهي بونلارين كيتاپلارييله هاشير نشير اولمادان مزون اولويوروز. چوك ‏ایی ‏اولدیگی دوروملارده بيله تكستبوك’لار اوزريندن، او دوشونورون شی ماكالسي، بونون پاساژي… بيرينجیل كايناكله وگرنجیلرين، كنچلرين چارپيشتيگي، اونونله موهاكمه ايتيگي بير اتموسفردن بيراز يوقسونوز. بونی ونملي بير پروبلم اولاراك ايله الييوروم. بی كورسل بير سورون. بونونله ناسيل باش ايتمك لازيم؟ اونيورسيتدكي هوجالاريميزين بی ديناميكله بوگوشماسي لازيم… زور امه شارت. إیكينجی فنومن بيزيمله بيراز إیلكيلي. ياشاديگيميز كولتورل كوپوشون هاله موهاسبسيني ياپميش دگليز… ورنگين كيناليزاده علی ايفندي وار، ” اهلاك-ي الاî” دييه بير كيتابي وار. ونملي سيياست دوشونورلريندن بيري، ماتشياولي إیله ايني انده ياشاميش. بن انادولو’ده ياشاميش بيريييم، بير تورك’وم. اهلاك-ي الاî توركچه يازيلميش. او كيتابي اوكودوگوم زمان تام او دوشونجه دونياسينه كيربيلديگيمي دوشونمييوروم، هيستمييوروم. امه ژين-ژاجكوس رسيو’يی اسليندان اوكويابيلييوروم، “دی جونترات سوجیال”ي. فرانسيزجه اونی فرانسيزلارله بيله تارتيشابيليريم الديگيم ايگيتيم سايسيند. إینكيلتر’ده كيتيم چاليشتيم، ژوهن لوكه اوزرينه ده ايني تارتيشمايي ياپابيليريم. إیشته بی اچمازي سونوجه كاووشتورمادان اوتانتيك بير چوزوم بولاماييز.

“سيياستين اوكولی بوراسيدر احمد!”

سيياست، اقادميك بيلكي وار. كيردينيز، ڭ زورلانديگينيز شاي نايدي؟

سيياست، ايمك يوگون، تجروبه إیستاين و سون درجه جیدي بير إیشتير. اينتلكتول دونيادان سيياسته باكانلارين يه ده بی الانه اديم اتانلارين، چوگی زمان سيياستين بی يونونی كوچومسديكلرينه شاهيت اولويوروم. اويسه سيياست، ماسه باشينده وگرنيلن بير اوگراش دگلدير.

بن داهه ونجه كنچليك كولاري باشقانليگي ياپتيم. سايين جمهورباشقانيميزله بير كوروشمميزده ايليني ماسايه ووروپ شونی سويلميشتي: “باك، سيياست بوراده وگرنيلير. ايلن الل رازي اولسون، سن ده كايرت ايتميشسين، ‏ایی اوكولارده اوكوموشسون امه ساكين ‘بن بيلديم’ دم. ‘بن بيلديم’ دیدیگين ان بيتيگين اندير. سيياستي سوكاكته تشكيلاتله چاليشيركن، ايسناف زييارتلريند، ايو سوهبتلريند، بيزيم توپلانتيلاريميزده وگرنكسين.”

بی سوز، سيياستين ماهييتيني چوك نت بيچيمده وزتلر. سيياست، كندي ديناميگي اولان، وزل مزييتلر و بليرلي بير اولكونلق كركتيرن بير الاندير. اينتلكتول فاالييتله كارشيلاشتيريلديگينده تمل فارك بوراده اورتايه چيكار: اينتلكتول دونياده ساهيپ ‏اولدیگونوز بيلكي، تاریخ، مدنييت و توري كارشيسينده داهه إیزافيدير. اويسه سيياسته انلق و سوموت بير سوروملولوگونوز واردير.

الديگينيز قرەرلارله يونتيگينيز سورچلرله او ‏گونی ياشارسينيز; او ‏گون قرەر الماك زورونداسينيزدير. سيياستي هر ان ينيدن اورتيرسينيز. سيكتيگينيز هر ايل، كوز كوزه كلديگينيز هر إینسان، كوردوگونوز هر جومل، سچتيگينيز هر كلمەيله سيياستي او انده ينيدن ياپارسينيز.

“بن بی إیشله ايلي ييلدر اوگراشييوروم، چوك بويوك بير بيريكيميم وار” دمك سيزي كورتارماز. بيرينه يانليش بير باكيش، ايكسيك بير كولومسمه يتر; هر شاي بيتبيلير. چونكی سيزي كورن بير إینسان، بلكي هاياتينده سادجه اوچ داكيكه كارشيلاشير و بير داهه هيچ كورمز. امه او اوچ داكيكاده سيزينله إیلكيلي كانااتي اولوشور.

نتلكتول چاباده إیسه دوشونيي إینشه ايتمك إیچين زمانينيز واردير. سيياسته بويله بير لوكس يوقتور. إیشته بی يوزدن سيياست، بوتون بی هوسوسييتلرييله كندينه وزكی بير الاندير; كندينه هاس بير ديسيپليني، اهلاكي و وگرنمه بيچيمي اولماك زوروندادير.

كنچلره ڭ اچيك كاپي اق پارتي

سيياسته كنچلرين إیلكيسيني ارتيرماك إیچين بير شاي دگيشتيرمه هاكينيز اولسه – سادجه پارتي سيياستي انلامينده دگل، توركيي’نين گنل سيياست انلامينده – نايي دگيشتيريردينيز؟

بولوندوگوم سيياسي اورتامده يتيشميش اولماكتان بويوك بير إیفتيهار دويويوروم. ‏ایی كي اونيورسيتايه باشلاديگيمده بابام بني سيياسته ده تشويك ايتميش و اق پارتي ‏اسلامبول كنچليك كولاري’نه كايدولموشوم. بی الاني كنچ ياشته تجروبه ايتمك، بانه ڭ آز بير اونيورسيته ايگيتيمي كادار بيلكي و تجروبه كازانديردي.

بوتون سيياسي پارتيلرين، اق پارتي’ده ‏اولدیگی كيبي كنچلرله داهه ياكين، داهه ساهيجی بير تماس كورماسيني إیستريم. ايلبته بی دوروم ركابتي زورلاشتيرابيلير; بوتون پارتيلر نيتليكلي كنچلري يتيشتيريپ ساهايه چيكاريرسه كارشي كارشييه كلديگيميزده إیشيميز داهه ده كوچلشير. امه سيياستين كاليتسي ده تام اولاراك بويله يوكسلير.

شويله بير ورنك وراييم: اق پارتي ١٤ آغستوس ٢٠٠١’ده كورولدوگونده بن ١١ ياشيندايديم. بابامين هاج’دان كتيرديگي، رنكي كليپ كيدن كوچوك بير تلويزيون واردي; بيلنلر هاتيرلاياجاكتير. جمهورباشقانيميزين كونوشماسيني او تلويزيوندان دينلميشتيك. بوكون كلينن نوكته إیشته او ‏گون اتيلان اديملارين; كنچلره وريلن دگرين، اونلاره دويولان كوونين و كوستريلن اولاگانوستی چابانين بير سونوجودور. اوستليك بی مونفريت بير هيكايه ده دگلدير.

كوروي دورالديگيم ايركان كاندمير باشقانيميز ده اق پارتي كورولدوگونده ١٥–١٦ ياشلاريندايدي. اق پارتي، كندي كادرولاريني، كندي دوشونجه دونياسيني و باكيش اچيسيني، كندي إیچ ديناميكلرييله يتيشتيرن بير سيياسي هاركته دونوشتو. بی يونويله تورك سيياسال تاریخي إیچينده إیستيسناي بير يره ساهيپ ‏اولدیگونی دوشونويوروم.

هاته مسلايي داهه كريدن اوكوماك مومكون. ددم ميلي سلامت پارتيسي’نين بايوگلی تشكيلاتينده اويايدي; او دونمده جمهورباشقانيميز كنچليك كولاري باشقانييدي. بابام رفاه پارتيسي يالووه تشكيلاتلاريندايدي—و زمان يالووه ‏اسلامبول’ه باگلييدي—جمهورباشقانيميز إیسه رفاه پارتيسي’نين ‏اسلامبول إیل باشقانييدي. بوكون بن اق پارتي’ده سيياست ياپييوروم.

بی سوركليليك، سادجه كيشيسل بير هيكايه دگل; بير سيياسال كلنگين، كادرو يتيشتيرمه سيستماتيگينين و كوشاقلار اراسي اقتاريمين سوموت بير ورنگيدير. هر سيياسي پارتي إیچين بويله بير سيستماتيگين اورتايه كونماسي كركتيگيني دوشونويوروم. بی تجروبنين، بوتون پارتيلر إیچين يول كوستريجی اولماسيني إیستريم.

كلگيميزين اوچ كاورامي: يرلي-ميلي، إیشبيرليگي و آطەلت

توركيي’نين كلگي دنينجه اقلينيزه كلن اوچ كاورام ندير؟

جمهورباشقانيميز كونوشمالارينده سيكچه اتيف ياپييور. بن ده إیكي كاورامي وزليكله بيرليكته كولانييوروم; ايري ايري دگل: يرلي و ميلي اولماك. يرلي و ميلي اولماك، بی توپلومی دونيانين كليشملرينين مركزينه يرلشتيررك; بورانين احتیاجلارينه چيكارلارينه و تالپلرينه كوره بير توپلوم، بير دونيه و بير إینسانلق تاهاييولی إینشه ايتمكتير.

دونيه چوك درين بير دگيشيم سورجیندن كچييور و توركييه بی دونوشومه ونجولوك ايدبيلير. ساهيپ ‏اولدیگوموز مدنييت بيريكيمييل، فاركلي و وزكون بير سس اورتبيلمه إیمكانيميز وار. بی سس، سادجه كنديميز إیچين دگل، إینسانلق إیچين ده يني بير پرسپكتيف سونابيلير.

يكينجی باشلق إیسه إیشبيرليگي ايكونوميسيدير. بی دگيشيم دونمينده دوست و كاردش اولكلرله كوراجاگيميز كوچلی بيرليكتليكلرل، هركسين كندي توپلومونه رفاه اورتبيلديگي، هركسين كازانديگي بير چرچوه اولوشتورابيليريز. بی پرسپكتيفله دوستلوكلاري بير ارايه كتيرە رك يني بير إیشبيرليگي ايكونوميسي إینشه ايتمك مومكوندور.

“يسرايل’ين سينيرلاريني كوسترين!”

ن بويوك هايالريميزدن بيري ده بودور: داهه اديل بير دونيايي مومكون كيلماك.

زاتن پارتيميزين ده إیسميني الديگي تمل كاورام بودور: آطەلت.

توركيي’ده وسايتله موجادله ايدركن، توپلومله دولت اراسينداكي چليشكيلري كيدرن; بويوك رفورملارله آطەلتي تسيس ايدن بی ياكلاشيمي، ونوموزدكي دونمده كورسل وسايتله موجادله ايتيگيميز يني بير اشامايه تاشيماميز كركييور. بانه كوره بی دونمين تاریخي يازيلديگينده سايين جمهورباشقانيميزين ٢٠١٩ ييلينده بيرلشميش ميلتلر گنل كورولو’نده ياپتيگي و “بانه إیسرايل’ين سينيرلاريني كوسترين” سوزلرييله باشلايان كونوشمه چوك ونملي بير كيريلمه نوكتاسي اولاراك كايده كچكتير. بی كونوشمه وسايتله موجادلنين كورسل بويوته تاشينديگي يني بير انلاييشين باشلانكيجيدير.

“بيز سوموركجی اولماديك اسلا”

بوكون هپيميزي بكلاين شاي، إینسانين نه ‏اولدیگونه داير يني بير تارتيشمادير. بی مسله يالنيزجه كارشي كارشييه ‏اولدیگوموز تكنولوژيك دونوشومله إیلكيلي دگلدير. كازز’ده شهيت ايديلن، اوزوولاريني كايبدن، امپوته ايديلن چوجوكلارين ويجدانلاريميزده اچتيگي ياره و اولوشان سيياسال إیكليم، بيزي يني بير سوموركجی دالكايله كارشي كارشييه بيراكماكتادير.

گر بوراده هاكتان، هوكوكتان و آطەلتن يانا; بونی ساهاده ده ايتكيلي بيچيمده هاياته كچيرن كوچلی بير دوروش اورتايه كويامازساك، ١٧. و ١٨. يوزييلارده دونيانين فاركلي توپلوملارينين ياشاديگي اجي تجروبلرين بولكميزده ينيدن ياشانماسي إیهتيمالييله كارشي كارشييه كاليريز. بی دوروم بيزي كاچينيلماز اولاراك شی سورويه كوتورور: إینسان ندير؟

ياپاي زكادان كازز’ي: إینسان اونوری تارتيشماسي

چونكی چوجوكلاري شهيت ايدركن، اونلاري إینسان اولاراك كورماين بير زيهنييتله هاركت ايدييورلار. ياپاي زكا دستكلي سيستملرل، كارشيسينداكينين نه ‏اولدیگونه باكمادان إیمهه ايدبيلييورلار. بی ده إینسانين تمل احتیاجلارينين، تمل هاكلارينين و إینسان اونورونون نه ‏اولدیگی سوروسونی هم فلسفي هم ده سيياسال دوزلمده ينيدن تارتيشمايي زورونلی كيلييور.

تام ده بی نوكتاده توركيي’نين ونملي بير اوانتاژي ‏اولدیگونی دوشونويوروم. آوروپەلي دوستلاريميزله كونوشوركن سيكچه شی دوشونيله هاركت ايدييوروز: دونيانين هرهانكي بير يريندكي مسللري تارتيشيركن بيزيم سيزين كيبي تاریخسل يوكلريميز يوق. بيز هيچبير زمان سويكيريمجي يه ده سوموركجی بير توپلوم اولماديك.

بی إیمكان سايسينده هم آطەلت موجادلسينده هم ده إینسانين نه ‏اولدیگونه داير تارتيشماده يرلي، ميلي و كوچلی بير دوروش اورتايه كويابيلير; إینسانليگه يني پرسپكتيفلر اچان، هم فيكري بوتونلوگی اولان هم ده سيياسال اييلمه دونوشبيلن بير ياكلاشيم كليشتيربيليريز.

باشقانيم چوك كاييفلي بير سوهبت ‏اولدی. اوزرينده ينيدن كونوشابيلگيميز بيرچوك باشلق وردينيز اسليندا. دوام ايتمايي اوماريم…

بن ده شاهسينيزده ستار كازتسي’نه تشكور ايدريم. كوزل بير إیمكان ‏اولدی. بی كونولاري كونوشماك و اوزرينده دوشونمك كركييور، اوماريم اوكويوجولاره فايده سونار، باشكه زمانده دوام ايدريز إینشالل…

احمد بويوككوموش كيمدير؟

بويوككوموش، ١٩٩٠ ‏اسلامبول دوگوملو. إیلكوگرنيميني يالووا’ده تاماملادي. ٢٠٠٩’ده ‏اسلامبول سوسيال بيليملر ليسسي’ندن مزون ‏اولدیكتان سونره ‏غلطه ‏سرای اونيورسيتسي سيياست بيليمي بولومو’نی بولوم بيرينجیسي اولاراك بيتيرميشتير. ارديندان ‏اسلامبول اونيورسيتسي سوسيولوژي بولومو’نده و إینكيلتره سواس اونيورسيتي اوف لوندون’ده يوكسك ليسانس ياپميشتير. ‏غلطه ‏سرای اونيورسيتسي’نده دوكتوره چاليشمالارينه دوام ايتمكتدير. اونيورسيته ييلاريندان إیتيبارن يالووه كنت كونسايي كنچليك مجليسي’نده و چشيتلي سيويل توپلوم فاالييتلرينده ير الميشتير. اق پارتي تشكيلاتينده كنچليك كولارينده كورو الميش، ٢٠١٨’ده اق پارتي كنچليك كولاري گنل باشقانليگي’نه سچيلميشتير. ايني ييل يالووا’دان ميلتوكيلي سچيلە رك توركييه بويوك ميلت مجليسي’نه كيرميشتير. هالن اق پارتي گنل باشقان يارديمجيسي و تشليكات باشقانيدير. ‏ایی درده إینكيليزجه و فرانسيزجه اورته دوزايده اراپچه بيلمكتدير. سيياست بيليمي، سوسيولوژي و اولوسلاراراسي إیليشكيلر الانلارينده چاليشمالار ياپان، كنچ و اقادميك يونی كوچلی بير سيياستچيدير.”

یورم یاپ

الكترونیك پوستە یایینلانماز كركلی یرلر *

اره
قاتكورلر